Erdem, İlhanBulundu, Ahmet Cı?han2024-08-112024-08-112022https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=5XiSE4yCP_gmnukpMEp65XAl2NiAbYs1acy2-jWFPnz59UCoMOjO9cxV9hRbeI0Yhttps://hdl.handle.net/11616/104927Bu araştırma, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılacak öncelikli söz varlığı ögelerinin derlem temelli olarak dil seviyelerine göre (A1, A2, B1, B2, C1) sözcüksel sıklıklarının tespiti, bağlamsal görünümlerinin ve diğer sözcüksel görünümlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Dil öğretimi süreci çeşitli yöntemleri içerisinde barındırmaktadır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi için ana materyal olarak kullanılan dil öğretimi setlerindeki söz varlığı ögelerinin dil öğrenicilerine seviyelere bağlı öncelikli sözcüksel sıklıklara göre sunulması ise oldukça önemlidir. Büyük ölçekli doğal dil örneklerinin bilgisayarlar üzerinden çeşitli programlar ve yazılımlar aracılığıyla bir araya getirilerek analiz edilmesine yönelik sıralanmış yöntemlerin genel adı olan derlem dilbilim, sağladığı nesnel verilerle de dil incelemelerini sezgisel bakış açılarından kurtarmıştır. Çalışma, derlem dilbilim ilke ve yöntemlerinin sunduğu olanaklar çerçevesinde doküman analizi biçiminde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi için kullanılan dil öğretimi setlerindeki söz varlığı ögeleri derlem temelli incelemelerin ardından referans derlem olan yedi yüz milyon sözcüklük "TSCorpus" (The Turkish Corpus-Türkçe Derlemi) ile de karşılaştırılarak alanyazında daha önce yapılmış olan fakat Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde ihtiyaç duyulan sözcüklerin sıklıksal görünümünü tam anlamıyla yansıtmayan bunun yanında sezgisel özellikler de gösteren çalışmaların yarattığı boşluğu doldurmak düşünülmüştür. Bu konudaki belirsizlik durumunun giderilmesinin Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi noktasında katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine yönelik uzmanlarca hazırlanmış olan dört seviyelik Altay Set (A1, A2, B1, B2) ve 5 seviyeden (A1, A2, B1, B2, C1) oluşan sekiz diğer set ile beraber 9 sette bulunan 44 kitap, alan uzmanlarının görüşlerinden yola çıkılıp incelenerek bir özel alan derlemi olan Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Derlemi "TYDOÖD" oluşturulmuştur. Derlem dilbilim ilke, yöntem ve amaçları doğrultusunda ele alınan bu çalışmanın her aşaması, yöntem, veri toplama teknikleri, verilerin analizi ve değerlendirilmesi gibi bölümler "ABBYY Fine Reader 15, WordSmith 5.0" programları ve "TSCorpus" özel yazılımı aracılığıyla ve altyapısıyla gerçekleştirilmiştir. Metinlerin taranması ve sayısallaştırılması, sayısallaştırılan verilerin "WordSmith 5.0" programındaki ön analizlerinin ardından "TSCorpus" yazılımına uygun biçime getirilerek son olarak raporlanması aşamaları sırasıyla izlenmiştir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesi noktasında emek verilerek yapılan önceki çalışmalara ek olarak ileri düzeyde dilbilimsel uygulamalara da ihtiyaç duyulması bu çalışmanın yapılış amacını yansıtmaktadır. İlk etapta, 1.127.145 sözcüklük oluşturulan "TYDOÖD", çalışmanın amacı ile ilgisi olmayan bölümlerin-sözcüklerin-boşlukların silinip yanlış olan bölümlerin ve birimlerin düzeltilmesinden sonra toplam 1.043.992 sözcükbirimlik son biçimini almıştır.This study was carried out to determine the word frequencies of the primary vocabulary elements to be used in teaching Turkish as a foreign language and to determine their contextual appearance and other lexical appearances according to their levels (A1, A2, B1, B2, C1), through corpus-based research. Corpus linguistics, which is the general name for the methods ordered to gather and analyze large-scale natural language samples by means of various programs and software, has saved the language studies from intuitive perspectives with the objective data. The study was carried out through document analysis within the framework of the possibilities offered by the principles and methods of corpus linguistics. In the study, it is intended to fill the gap created by the previous studies in the literature that do not fully reflect the frequency aspect of the words needed in teaching Turkish as foreign language as well as show intuitive features by comparing the vocabulary elements in the language teaching sets used for teaching Turkish as a foreign language with the seven-hundred-million-word reference corpus "TS Corpus" (The Turkish Corpus) following the corpus-based analysis. It is thought that the elimination of the uncertainty regarding this issue will contribute to the teaching of Turkish as a foreign language. A total of 44 books in 9 sets that are the four-level Altay Set (A1, A2, B1, B2) and eight other sets of 5 levels (A1, A2, B1, B2, C1) prepared by the experts of teaching Turkish as a foreign language were examined based on the opinions of the experts in the field to compose the specialized Teaching Turkish as a Foreign Language Corpus (TTAFLC). Each stage of this study, which was handled in line with the principles, methods and purposes of corpus linguistics, the sections such as methods, data collection techniques, analysis and evaluation of data were carried out through "ABBYY Fine Reader 15, WordSmith 5.0" programs and "TSCorpus" special software and substructure. The scanning and digitizing of the texts, the preliminary analysis of the digitized data in the "WordSmith 5.0" program, and the final reporting by bringing them into "TSCorpus" software were followed respectively. The need for advanced linguistic applications in addition to the previous laborious studies at the point of teaching Turkish as a foreign language reflects the purpose of this study. The "TTAFLC", which was created with 1,127,145 words at the first stage, took its final form of 1,043,992 vocabulary units after removing the parts-words-spaces that were not related to the purpose of the study and correcting the wrong parts and units.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessDilbilimLinguisticsEğitim ve ÖğretimDoctoral Thesis1489719122