Karacan, Osman2020-03-032020-03-032019Karacan, O. (2019). Cemil Said Bey (Dikel) hayatı-eserleri ve İran'daki siyasi meselelere bakışı. Yayınlanmış Doktora Tezi, 1-256 s. İnönü Üniversitesi, Malatya.https://hdl.handle.net/11616/15282Osmanlı Devleti'nin son dönem devlet adamlarından olan Cemil Said Bey (1872-1948), geleneksel ve modern düşünceyi yakından bilen bir ailede yetişmiştir. İyi bir eğitim aldıktan sonra mülazım-ı sânî rütbesiyle Harbiye Nezareti'nde ilk görevine başlamıştır. Daha sonra ataşemiliter olarak atanan Cemil Said Bey St. Petersburg, Tahran ve Paris'te uzun yıllar bu görevini sürdürmüştür. Görev yaptığı ülkelerin askerî ve siyasi durumları hakkında araştırmalarda bulunan Cemil Said Bey, özellikle İran ordusu ve İran'daki siyasi meseleler hakkında önemli eserler kaleme almıştır. İran'daki siyasi meseleleri uluslararası güçlerin ekonomik ve siyasi nüfuz mücadelesi çerçevesinde ele almış, 1906 İran Meşrutiyeti ve sonrasında yaşanan olayların arka planına dair önemli tespitlerde bulunmuştur. Ataşemiliter kimliğinin yanı sıra bir aydın sorumluluğuyla hareket eden Cemil Said Bey, Osmanlı Devleti'nin yaşadığı sorunların çözümüne yoğunlaşmıştır. Osmanlı Devleti'ni kurtlar ortasındaki koyun metaforuyla tasvir etmiş, yegâne kurtuluş yolunun medenileşmek olduğunu savunmuştur. Medenileşmeden Osmanlı Devleti'nin kurtuluşunun mümkün olmadığını ileri sürmüş, medenileşmek için de öncelikle içtimai hayatın uygun hâle getirilmesi gerektiğine işaret etmiştir. Medenileşme için cehalet, yabancı düşmanlığı ve taassup ile mücadele edilmesinin elzem olduğunu savunmakta, bununla birlikte içtimai hayatın değişiminin bireyleri manevi yönden terbiye edecek sanat, edebiyat ve musiki eğitiminin verilmesi, kadınların toplumsal hayata katılması, dil ve din anlayışının medeni âleme adapte edilmesi ile mümkün olabileceğini düşünmektedir. Hülasa Cemil Said Bey medeni toplumun ayırt edici özelliklerine odaklanmıştır.Cemil Said Bey (1872-1948), one of the last statesmen of the Ottoman Empire, grew up in a family that was closely acquainted with traditional and modern thought. After receiving a good education, he started his first position in the Ministry of War with the rank of mülazım-ı sânî. Cemil Said Bey was later appointed as the attaché and worked in St. Petersburg, Tehran and Paris for many years. Cemil Said Bey, who has made research about the military and political situation of the countries he worked in, has written experience about the political issues in the Iranian army and Iran in particular. He addressed the political issues in Iran within the framework of the struggle for economic and political influence of international powers and made important determinations about the background of the events of 1906 Iranian Constitutional Monarchy and its aftermath. Cemil Said Bey, who is acting with an intellectual responsibility as well as his Ataşemiliter identity, focuses on the solution of the problems experienced by the Ottoman Empire. He portrayed the Ottoman Empire with the sheep metaphor in the midst of wolves, and argued that the only way of salvation was to civilize. He asserted that the liberation of the Ottoman Empire was not possible after civilization, and he pointed out that in order to become civilized, first life should be made appropriate. Ignoring ignorance, xenophobia and tyrannism for civilization is essential, however, he believes that the change of social life is possible by giving education of art, literature and music that will spiritually educate individuals, and joining women to social life, adapting language and religion to the civilized world. Briefly, Cemil Said Bey focused on the distinguishing features of the civil society.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessTarihHistoryOsmanlı tarihiOttoman historyCemil Said Bey (Dikel) hayatı-eserleri ve İran'daki siyasi meselelere bakışıDoctoral Thesis1256