Kara, ZekiÖzer, AyşeSabır, AliYazar, KevserDoğan, Osman2024-08-042024-08-0420181300-89432791-6375https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/297559https://hdl.handle.net/11616/88705Dünyada 6.969.373 ha alanda üretilen 67.067.129 ton taze üzümün, %6.4’ünü sağlayarak Türkiye, Dünyakuru üzüm üretiminde ikinci ve sofralık üzüm üretiminde beşinci sırayı almaktadır. Ülkesel düzeyde üzümüretimi ve pazar payının sürdürülebilmesi için yeni ve özellikle de iri taneli üzüm çeşitlerine gereksinimduyulmaktadır. Poliploid bitkilerin oluşumu kolhisin, oryzalin, trifluralin, amiprophos–methyl gibidepolimerizasyon ajanı bazı bileşiklerle, hücre bölünmesine müdahale etmek suretiyle teşvikedilebilmektedir. Azot protoksit (N?O), 1970’lerden itibaren antimitotik ajan olarak poliploid bitkilerüretilmesinde, anormal mayotik hücre bölünmesi yoluyla indirgenmemiş gamet oluşumu çalışmalarındakullanılmaktadır. Bu çalışmada, poliploid asma ıslahında N?O’nun uygulanabilirliği irdelenmiştir. Ploiditeşviki maksadıyla kullanılan kimyasalların uygulandığı bitki kısımları, uygulama teknikleri, dozları veetkinliği türler ve hatta çeşitler düzeyinde farklılıklar arz etmektedir. N?O basınca dayanıklı bir kapta farklısürelerde aktif mitoz veya mayoz bölünmedeki dokulara (polen ve/veya yumurta kesesi ana hücresi)uygulanmaktadır ve bu şekilde 2n polen, poliploid fide ve/veya sürgün oluşumu teşvik edilmektedir. Asmaıslahında uygulanmasına yönelik çalışmaya rastlanılmamış olup birçok bitkinin gamet, zigot ve fidelerine,bir poliploidize edici madde olarak N?O uygulanabilmektedir. Genomik araçların uygulanması ve 2n–gametin teşvikinde rol oynayan genler ve mekanizmaların tanımlanması ve izolasyonu, farklı bitkitürlerinde artan kullanım sağlayarak bitki ıslahında yeni yollar açacaktır.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessArticle47Özel Sayı 1659669297559