Dönmez, MehmetBı?tı?rmı?ş, İsmaı?l Sefa2024-08-112024-08-112022https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=qVqOZFj2DwNmvdf1oGFYiAPTW2Gzz8JbeLnshG-V88QxE2QCa0MjB-TJrRWixMcQhttps://hdl.handle.net/11616/104781Türkiye'de geniş bir kitleyi içerisinde barındıran Alevilik dinî, tarihî, kültürel, sosyal ve edebî boyutlarıyla özgün bir yapıdır. Kapalı bir toplum özelliği gösteren Alevilik, zaman içerisinde kendi kontrol mekanizmalarını kurumsal olarak ortaya çıkarmıştır. Anadolu Aleviliğini yüzlerce yıllık tarihi ile ayakta tutan temel unsurlardan olan musahiplik ve düşkünlük kurumları son derece önem arz etmektedir. Kan bağından öte bir kardeşlik hukuku oluşturan musahiplik, varlığı çok eskilere dayanan bir kurumdur. Aynı şekilde düşkünlük de Alevilerin ürettiği bir iç hukuk sistemidir. Bu iki kurum bir arada değerlendirildiğinde, sosyal kontrolün sağlanmasında büyük katkıları olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu kurumlar toplumsal birliktelik, düzen ve asayişi tesis etmektedir. Literatür taraması ve alan araştırmasına dayalı çalışmamızda Alevilik, düşkünlük ve musahiplik kurumları alt başlıkları ile ele alınarak, sosyal kontrol ve kentleşme etkisi bağlamında değerlendirilmiştir. Malatya ilinde bu kurumların nasıl işleyiş gösterdiği araştırılmıştır. Araştırma tekniği olarak gözlem ve mülakata karar verilmiştir. Görüşmeler esnasında daha sonra analiz edebilmek için ses kaydı alınmıştır. Ayrıca çalışmamızda elde edilen tüm bulgular değerlendirilerek, musahipliğin ve düşkünlüğün Alevilik içerisinde ne kadar önemli görevler üstlendiğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Alan araştırması sonucu elde edilen verilere göre, musahiplik ve düşkünlük kurumlarının işlevselliklerinde kentleşmenin de etkisiyle geçmişe nazaran azalma olduğu tespit edilmiştir. Sosyal kontrol, Alevilik, düşkünlük, musahiplik, kentleşme ve günümüz kent ortamında Alevilik konuları tezimizde ele almaya çalıştığımız ana başlıklar olmuştur. Anahtar Kelimeler: Alevilik, Düşkünlük, Musahiplik, Sosyal Kontrol, KentleşmeAlevism, which includes a large community in Turkey, is a unique form in terms of religious, historical, cultural, social and literary sides. Alevism, which is a closed society, creates its control mechanisms institutionally in the course of time. Musahiplik and duskunluk institutions are so important that they support and keep alive the Alevism which is centuries old. Musahiplik, which exists the right of brotherhood beyond kindredship, is a very old institution. In the same way, duskunluk is an interior law system for Alevis. When we take these institutions into consideration together, it shows us that they ensure social control in the community. These institutions provide social unity and public order. In our study based on literature review and field study, Alevism, duskunluk and musahiplik have been evaluated in terms of social control and urbanization. It has been investigated how these institutions function in Malatya. Observations and interviews have been decided as method of the study. Interviews have been recorded for analyzing later. Our study aims to reveal the importance of duskunluk and musahiplik in Alevism. According to the data in the field study, functionalities of duskunluk and musahiplik have decreased with regard to past under the influence of urbanization process. Social control, Alevism, duskunluk, musahiplik, urbanization and Alevism in urbanization process are main headings of our thesis. Key Words: Alevism, Duskunluk, Musahiplik, Social Control, Urbanizationtrinfo:eu-repo/semantics/openAccessDinReligionSosyolojiMaster Thesis186763798