ÖZET OH Üç bölümden oluşan bu tez, 2, 6-Di-t-bütil-4- metilfenol türevleri lb ile ilgilidir. Birinci bölümde ilk olarak fenol ve 2, 6-Di-t-büt il-4-met ilfenol türevleri tanıtıldıktan sonra 2, 6-Di-t-bütilfenoller üzerinde başkaları tarafından yapılan çalışmalar özetlenmiştir. Aynı bölümde kalay halojenürler, organokalay bileşikleri ve önemli kullanım alanları özetlenmiştir. İkinci bölüm çalışma yöntemi, kullanılan maddeler ve deneylerle ilgili açıklamaları içermektedir. Son bölümde ise, bulunan sonuçlar ve tartışması yer almaktadır. Bu çalışma sonunda dört yeni bileşik sentezlendi ve bu bileşiklerin yapılarını belirlemek için özellikle İH MMR 13c NMR spektrumu yöntemlerinden yararlanıldı. A' m,, Q^< H ^_ 2Me (^j omft Mq {S (HVl-"-( ) M»! X l2.PhMt? -Snt Knr^,rr.i/, -SnBrn -W JS^HO-fV^ 2 \ -f lı K 'j -y Mo-f \n-s\noJ %H /- A A-^ " ^ V- ' ~MU-^ :?. J-bBr 11 MeC^°" + ^2 ^^-HO ^ W 2, 6-Di-t-bütil-4-metilfenol türevlerinin sodyum tuzları hazırlandıktan sonra kalaytetraklorür ile eşdeğer oranlarda reaksiyonundan elde edilen ürünün yapısı aydınlatılamazken, tuzun aşırısı ile (1:2) yapılan reaksiyonda düşük verimde (2) bileşiği sentezlendi. Bu reaksiyonlarda kalaya 2, 6-Di-t-bütil-4- metilfenol ligandınm bağlanması gerçekleşmedi. Bunun sonucunda 2, 6-di-t-bütil-4-meti3 fenolün kalay diklorürle reaksiyonundan izole edilen kalay (II) türevinin iyot ve bromla yükseltgenmesi sonucu yüksek koordinasyonlu kalay bileşiklerinin sentezlenmesi planlanmıştı. Kalay (II) türevinin iyotla reaksiyonundan düşük verimlerde (3) ve ' (4) bileşikleri sentezlendi. Bu reaksiyonda iyodun hem aromatik hem de p-konumundaki metil grubunu etkilediği ortaya çıktı. Bromla gerçekleştirilen reaksiyonda ise, yüksek verimde tek ürün (5) sentezlendi. Bu reaksiyonda iii etkileşimin sadece metil grubunda meydana geldiği belirlendi. Aynı ürün (5) 2, 6-Di-t~bütil-4-metilfenolün direk olarak bromla reaksiyonu sonucu oluşan karışım damıtılarak ve tekrar kolondan geçirilerek düşük verim elde edildi. Sonuç olarak kalay (II) türevinin iyot ve bromla reaksiyonunda elde edilen (3), (4) ve yüksek verimde sentezlenen (5) bileşiklerinin oluşmasında kalayın önemli bir rol oynadığı söylenebilir.
IV ABSTRACT 1 This study consist of three parts, in relation to 2, 6~Di-t-butyl-4-methylphenol, lb, and its derivates in the first part, phenol and 2, 6-di-t-butylphenol derivates were introduced. Then the results of the other researches were summarized. In the same part tin halides, organotin compounds and their important practical areas were given. The second part contains explanations on materials uesd, methodology and experimental details. The results and discussion were given in the last part At the end of this study four new compounds were synthesized and their structures were confirmed by 1H NMR and 13 C NMR spectrometers. --X -X Me J \ r uj Nd-THF o". /f~\ ^Wj^ 2 X k \ T? ^V * -Marj -Ml- C x \ Dr2'CCi/t T*-," pn,2n,r(> A v -SnBP- -110/ V 2 -V O tylr v: Me^0IN a,?.Ca^^(/0 ^lal^ After prepearing 2, 6-Di-t-butyl-4-methylphenol derivatives sodium salts, it was reacted with tin tetrachloride with equimeler ratio (1:1), but the structure of obtained product was not been elicuated. On the other hand, the reaction of the salt with tin tetrachloride excess of the salts (2:1), compound 2 was synthesized in moderet yield. In this reaction the bonding of 2, 6~Di-t-butyl-4-methylphenol ligand to tin wasn't realized. The synthesise of the high valence tin derivatives were planned throught the reaction of 2, 6-di-t-butyl- 4*methylphenol with tin (II) then oxidation of iodine or bromine. Low yield of (3) and (4) compounds were obtained by the reaction of tin (II) derivate with iodine. In this reaction the effects of iodine over aromatic ring and methyl group which is p-located was determined. VI From the reaction of bromine with the tin (II) derivative, the compound 5 was obtained in a high yield as a major product. In this reaction, the attact of the bromine was taken place on the mothyl group only. The same product, 5 was also obtained the direct reaction of 2, 6-di-t-butyl-4-methylphenol with bromine in low yield following coloumn chromatography study. As a result, the formation of the compounds 3,4,5 which synthesized in high yield, from the reactions through tin (II) derivative and bromine or iodine, tin may play important role.