Özet:
Bu araştırmanın amacı, meme kanserli kadınlarda mastektominin vücut algısı, benlik saygısı ve eş uyumu üzerine etkisini incelemekti. Bu araştırma, mastektomili kadınlar ile bu gruba benzer özellikler gösteren sağlıklı kontrol grubunun karşılaştırılması yoluyla, analitik ve geriye yönelik olarak yapılmıştır. Araştırmanın örneklemi, 01 Ocak 2002- 31 Ağustos 2006 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Genel Cerrahi Servisinde mastektomi olmuş 52 kadın ve sağlıklı 52 kadından oluşmaktadır. Veriler, mastektomili ve sağlıklı kadınlar için soru formları, Vücut Algısı Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ve Çiftler Uyum Ölçeği kullanılarak toplandı. Verilerin istatistiksel analizlerinde Ki-kare Testi, yüzdelik dağılımlar, Mann-Whitney U Testi, Kruskal Wallis Varyans Analizi, Student's t-testi ve Pearson Korelasyon Analizi kullanıldı. Mastektomili kadınların yaş ortalaması 45, sağlıklı kadınların yaş ortalaması ise 46 idi. Mastektomili kadınların %50'si, sağlıklı kadınların %63.5'i ilk-ortaokul eğitimine sahipti ve hepsi evli idi. Mastektomili kadınların yaş grupları, eğitim durumu, aylık ortalama gelir düzeyi ve çocuk sayısına göre beden algısı sağlıklı kadınlarınkinden anlamlı olarak daha düşüktü (p<0.05). Mastektomili kadınların yaş grupları (30-39 yaş grubu hariç), eğitim durumu (lise mezunları hariç), aylık ortalama gelir düzeyi (yüksek gelir düzeyi hariç) ve çocuk sayısına göre benlik saygısı ve çift uyumu sağlıklı kadınlarınkinden anlamlı şekilde daha düşüktü (p<0.05). Sonuç olarak, meme kanserli kadınlarda mastektominin beden algısı, benlik saygısı ve çift uyumunu olumsuz yönde etkilediği belirlenmiştir. Araştırma bulgularına dayanarak, mastektomili kadınların psikososyal sorunlarının çözümlenebilmesi için Konsültasyon-Liyezon psikiyatrisi ile işbirliği yapılması ve bu kadınlara yönelik uygun hemşirelik girişimlerinin planlanıp uygulanması önerilebilir.