Futbol hakemlerinin iş tatmini ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin çeşitli faktörler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye Futbol Ligleri'nde faal olarak görev yapan klasman futbol hakemlerinin meslekî tükenmişlik ve iş doyum düzeylerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma tarama modelindedir. Araştırma grubunu Türkiye'nin çeşitli illerinde görev yapan 198 erkek üst düzey futbol hakemi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Maslach Tükenmişlik Envanteri (1981) ve Minnesota İş Doyum Ölçeği (1967) ile 15 soruluk kişisel bilgilerin yer aldığı anket formu kullanılmıştır. Veri analizleri için Shaporo-Wilk testi, Kolmogrov Testi, Kruskal Wallis Testi, Mann Whitney U Testi ve Spearman Korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi olarak 0,05 ve 0,01 kullanılmıştır. Araştırma bulgularında klasman futbol hakemlerinin yaşlarına, medeni durumlarına, mesleklerine, aylık ortalama gelirlerine, eğitim düzeylerine, hakemlikteki kategorisine, hakemliğin maddi getirisine, hakemliğin sosyal statüsüne, görev alma durumlarına, farklı branşlarda hakemlik yapma durumlarına, hakemliğin asli mesleğini etkileme durumlarına göre iş doyum düzeyleri ve mesleki tükenmişlik düzeyinin bütün alt boyutları (duyarsızlaşma, duygusallık, kişisel başarı) arasında anlamlı bir fark (p>0,05) bulunamamıştır. Ancak klasman futbol hakemlerinin müsabık olarak futbol oynama durumlarına göre iş doyum düzeyleri arasında anlamlı (p<0,05) fark bulunmuştur. Futbol hakemlerinin hangi bölgenin hakemi olduğuna dair iş doyum düzeyleri arasında ve tükenmişliğin ?kişisel başarı? değişkenleri açısından istatistiksel anlamlı farklar bulunmuştur. Futbol hakemlerinin kaç yıllık hakem olduklarına dair iş doyum ve mesleki tükenmişlikleri incelendiğinde sadece ?duygusallık? değişkeni açısından istatistiksel anlamlı farklar bulunmuştur. Futbol hakemlerinin kategorideki hakemlik yıllına göre iş doyumları ve mesleki tükenmişlikleri incelendiğinde sadece ?iş doyumu? değişkeni açısından istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur Klasman Futbol Hakemlerinin mesleki tükenmişlikleri ile iş doyumları arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı bulunmuştur. Araştırma sonucunda Klasman Futbol Hakemlerinin hem mesleki tükenmişliklerinin hem de iş doyum düzeylerinin orta düzeyde olduğu, hakemlerin mesleki tükenmişlikleri ile iş doyumları arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı bulunmuştur.