Ebu hanife'den osman el-betti'ye gönderilen ikinci risale

Abstract

Ebu Hanife'nin Osman el-Batti'ye gönderdiği rivayet edilen bu ikinci risale ise, zikredildiği üzere, birincisi gibi araştırmalarda pek dikkat çekmemiştir. O, şu ana kadar basılmış olmayıp, el yazması olarak da dikkate alınmamıştır.1 Bu risale, kısa süre önce Van Ess'in ilk dönem İslam Kelam Tarihi'ne dair yazdığı eserdeki bir tanıtımı ve ona dair ilk analizi gerçekleştirmesiyle bir belge olarak ilgi görmüştür.2 Ancak Van Ess bu bağlamda bu ikinci risalenin güvenilirlik derecesinin birinciye nazaran oldukça düşük olduğuna işaret etmiştir. Müellif hakkındaki açık ve net değerlendirmelere sahip olmadığımızdan risalenin bu haliyle gerçekten Ebu Hanife'ye ait olup olmadığı konusundaki tartışma sonuçsuz kalmaktadır.