Ebû leheb’in elleri ve ka’be’nin ceylanı

Abstract

Kur’ân’ın 111. sûresinin ilk ayeti, Kureyş’in Haşimoğullarının önde gelenlerinden

ve Hz. Muhammed’in amcası olan Ebû Leheb ile ilgilidir. Birinci

ayet, onun ellerine lânete yer verir: Tebbet yedâ Ebî Leheb…“Ebû Leheb’in

elleri kurusun” (Tebbet kelimesi genellikle “beddua” olarak açıklanır). Hz. Muhammed’in

amcasına olan böylesine sert bir tutumu açıklamak için çeşitli yorumlar

ileri sürülmüştür. Yaygın olan esbâb-ı nüzûl rivâyeti şudur: Ebû Leheb,

Hz. Muhammed’in insanlara yaptığı ilk umumi davetin bir kısmını işitince

şöyle dedi: Tebben leke (Sana lânet olsun). Bunun üzerine bu sûre nâzil oldu.

Fakat bu kısa rivâyetten Kur’ân’ın niçin Ebû Leheb’in kendi söylemini ve tarzını

koruyarak “Tebben lî Ebî Leheb” demek yerine sözü Ebû Leheb’in ellerine

çevirdiği açık değildir.