Yer temelli eğitim yaklaşımı ve sosyal bilgiler öğretim programlarına yansımaları

Abstract

Sanat, topluma dair diğer bilgi ve bilimler, fen bilimleri, matematik ve diğer birçok konu ve dersin öğretilmesi için başlangıç noktası olarak yerel ortamı ve toplumu kullanma süreci olarak tanımlanan YTE; gerçek dünya konularını keşfeden, anlamlı ve ilişkili projeler kullanarak öğrencileri gerçek yaşama bağlayan uygulamalı ve deneyimsel bir pedagojidir. Bilgi, beceri, tutum ve değerlerin yerel deneyimlerle kazanılmasını amaçlayan YTE yaklaşımının öğrenme sürecinde birincil kaynağını içinde yaşanılan yer ve toplum oluşturmaktadır. Bu yaklaşımının en önemli gücü, yerin özelliklerine uyum sağlayarak okul ile öğrencinin günlük yaşamı arasındaki kopukluğu gidermesidir. Bu araştırmanın amacı, YTE uygulamalarının 4, 5, 6 ve 7. sınıf sosyal bilgiler öğretim programlarına ne derecede yansıdığını ortaya koymaktır. Nitel araştırma yaklaşımına göre tasarlanan çalışmada sosyal bilgiler öğretim programları doküman analizine tabi tutularak programların ilgili kısımları (genel amaçlar, programın genel yaklaşımı, öğrenme alanları, kazanımlar, etkinlikler, değerler, beceriler, kavramlar) üzerine betimsel içerik analizi yapılmıştır. Araştırma bulguları; dördüncü sınıftan yedinci sınıfa doğru gidildikçe YTE ile ilişkili öğrenme alanları, kazanımlar ve etkinliklerin azaldığını göstermiştir. Ayrıca bütün sınıf seviyelerindeki kazanımların yaklaşık üçte biri YTE ile doğrudan ilişkilidir. YTE ile ilişkili değerler en fazla 5. ve 6. sınıf seviyelerinde yer alırken 7. sınıf seviyesinde YTE ile ilgili herhangi bir değere rastlanmamıştır. Yedinci sınıf seviyesinde YTE ile ilgili doğrudan verilecek herhangi bir beceriye rastlanmamıştır. Sosyal katılım becerisi hem 5. sınıf hem de 6. sınıf seviyesinde yer alırken; mekânı algılama becerisi 4. sınıf, gözlem becerisi 5. sınıf ve girişimcilik becerisi 6. sınıf seviyesinde YTE ile ilişkili doğrudan verilecek beceriler arasında yer almıştır. Sosyal bilgiler programlarında yer alan kavramların % 18,32’si YTE yaklaşımıyla doğrudan ilişkilidir. Araştırma sonuçları YTE yaklaşımının sosyal bilgiler programlarında çok fazla yer almadığını göstermektedir.

PBE is described as using domestic environment and society in teaching process for art, humanities, natural sciences, math and other subjects as a reference point. It is considered as the application of empirical pedagogy which explores real-world subjects, engage students into real life situations through sensible and relevant projects. Aiming to develop learners’ expertise and experiences of knowledge, skills, attitudes, the PBE approach, which are to be acquired by means of domestic experiences, is comprised of the place and society where the learners live. The most prominent strength of this approach is to eliminate disconnection between school and daily life of learners by adjusting to the characteristics of the concerned place. The purpose of this study is to reveal how PBE applications do reflect on social studies curricula of the 4th, 5th, 6th and 7th graders in Turkey. Designed as a qualitative research, the current study examines middle school social studies curricula by means of the document analysis technique. The relevant sections of the curricula (general objectives and general approach of the curricula, themes, attainment targets, suggested activities and the foreseen values, skills and concepts) are then descriptively and thematically analyzed. The research findings indicate that the proportion of the PBE-related themes, attainment targets and suggested activities decreases while students pass from grade 4 to grade 7. Moreover, almost one third of the attainment targets at all grade levels are directly related with PBE. Whereas the highest number of values related with PBE was placed at the 5th and 6th grade levels, no PBE-related value was found in grade 7 curriculum. There is not any PBE-related skill that could directly be presented to students attaining grade 7. While social participation skill is found amongst the skills directly related with PBE at both 5th and 6th grade levels; place perception skill is found at the 4th grade; observation skill is at 5th grade; entrepreneurship skill is found at the 6th grade levels. Additionally, 18.32% of concepts in social studies curricula are directly related with PBE approach. The study results indicate that PBE approach is not included in social studies curricula frequently enough.