Merkez Bankası Uluslararası Rezervleri ve Reel Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye için VAR Analizi

Abstract

Döviz kuru rejimlerinin değişmesi rezerv talebini etkileyen faktörlerin zaman içinde çeşitlilik göstermesine neden olmuştur. Türkiye‟de de 2001 yılında yaşanan kriz sonrasında rezerv birikimi çok daha hızlı bir şekilde artmıştır Bu yüzden merkez bankaları açısından uluslararası para rezervleri ile reel döviz kuru arasındaki ilişki önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada 1990:01-2010:05 dönemine ait aylık veriler kullanılarak vektör otoregresif(VAR)analizi yapılmıştır. Öncelikle DF-GLS birim kök testi yapılarak seriler durağanlıktan kurtarılmış daha sonra sırasıyla Etki-Tepki analizi ve Varyans Ayrıştırması yoluyla 10 aylık tahminler yapılmıştır. Ancak önemli bir ilişki bulunamamıştır. Son olarak Toda-Yamamoto (1995) Granger tipi nedensellik testi uygulanmıştır. Bulgular reel döviz kurundan rezervlere Granger nedensellik olduğu yönündedir. Anahtar Kelimeler: Merkez Bankası Uluslararası Rezervleri, Reel

Changes in exchange rate regimes resulted in changes of factors that affect demand for international reserves. In Turkey after the crisis in 2001, international reserve saving has increased. For this reason relationship between international reserves and real exchange rate is very important for central banks. In this study, vector autoregression (VAR) analysis was applied for the period 1990:01-2010:05. First of all to prevent series 1 Prof Dr., Ġnönü Üniversitesi ĠĠBF, Ġktisat, cetin.dogan@inonu.edu.tr 2 Doç. Dr., Ġnönü Üniversitesi ĠĠBF, Ġktisat, ali.kocyigit@inonu.edu.tr 3 ArĢ. Gör., Ġnönü Üniversitesi ĠĠBF, Ġktisat, mercan.kilic@inonu.edu.tr 368 from non-stationarity DF-GLS unit root test was applied. Then in order, with Ġmpulse-Response analysis and Variance decomposition, predictions for 10 months period were made. However a significant relation could not be found. Finally, Toda-Yamamoto(1995) Granger causality test was applied. Depending on the results it can be said that there is Granger causality from real exchange rate to international reserves. Model