Türk dış politikasındaki açılım bağlamında türkiye-sahraaltı afrika ilişkileri: 2005-2011

Abstract

Türkiye ile Sahraaltı Afrika ülkelerinin yaşadıkları uzun süreli ekonomik ve siyasal istikrarsızlıklar nedeniyle taraflar arasında anlamlı bir ilişki kurma fırsatı oluşmamıştır. Bununla birlikte son on yılda Sahraaltı Afrika ülkelerinin giderek daha fazla dünyanın gündemine gelmesi ve Türkiye‟nin AK Parti hükümetleriyle birlikte siyasal istikrar ve ekonomik kalkınma sürecine girmesi üzerine Türkiye-Sahraaltı Afrika ilişkilerinde kayda değer bir canlanmaya neden olmuştur. 2005 yılının Türkiye‟de “Afrika yılı” ilan edilmesinden itibaren, Türk dış politikasında pro-aktif politikaya geçişin önemli ve belirgin bir yansıması da Sahra-altı Afrika ile ilişkilerde gözlenmiştir. Söz konusu ilişkiler zirve toplantılarından üst düzey ziyaretlere, yeni büyükelçiliklerin açılmasından Türkiye‟nin Afrika örgütlerine ortak üye olmasına, ekonomik ve ticari faaliyetlerden insani yardım girişimlerine kadar birbirini tamamlayan ve kararlı adımlarla ilerlemektedir. Örneğin Türkiye, Güney Afrika ile stratejik ortaklık yolunda ilerleyen ilişkilerinin yanında Somali‟de yaşanan insani krizde önemli bir görev üstlenmiştir. Bu çalışmada Türkiye‟nin Sahra-altı Afrika ülkeleriyle ilişkilerini belirleyen temel parametreler üzerinde durulacaktır. Bu bağlamda, Türkiye‟nin Afrika açılımını etkileyen bölgesel ve küresel gelişmeler de ele alınacaktır.

Due to economic and political instabilities experienced by Turkey and sub-Saharan African countries, they could not establish any kind of meaningful relationship. However, Turkey and sub-Saharan African relations has experienced a remarkable progress as a result of the re-emergence of sub-Saharan countries in the last decade to the world scene and Turkey‟s increasing political stability and economic development achieved by the current ruling AK Party. From the year 2005 which was 745 declared as “the year of Africa” in Turkey, we have been witnessing a significant transition in Turkish foreign policy regarding to its relations with sub-Saharan nations. Some of these complimentary and decisive foreign policy initiatives vary from summit meetings to high level visits, from establishing new Turkish embassies in sub-Saharan capitals to Turkey‟s membership to several African organizations from key partnerships from economic and commercial activities to humanitarian relief initiatives. For example, while Turkey has been trying to create a strategic partnership with South Africa, It has also carried out very significant tasks during the humanitarian crisis of Somalia. This study will focus on the basic parameters that determine Turkey‟s relations with the sub-Saharan Africa countries. In this context, regional and global developments affecting Turkey‟s initiative toward the region will be discussed