Türev ürünlerin 2008 küresel finansal krizindeki rolü

Abstract

Küresel ekonomi, ilk isaretleri 2007 yılının ikinci çeyreginde konut piyasasındaki bozulmalarla görülmeye baslayan, özellikle Eylül 2008’de ABD’nin besinci büyük yatırım bankası 158 yıllık finans devi Lehman Brothers’ın iflas etmesiyle siddetini daha da arttıran, 1929 Ekonomik Buhranı’ndan bu yana yasanan en büyük kriz olarak nitelendirilen bir krizle karsı karsıya kalmıstır. Krizin nedenleri arasında öne çıkan unsurlar; 2000’li yıllardan sonra uygulanan faiz politikası, mortgage piyasasında görülen bozulmalar, risk denetiminde ve seffaflıkta meydana gelen aksaklıklar, menkul kıymetlestirmenin ve türev ürünlerin artması sonucunda mali yapının daha riskli hale gelmesidir. Bu denetimsiz büyüme ortamında konut fiyatlarında reel olmayan spekülatif artıslar yasanmıs ve fiyat balonları (köpükleri) olusmustur. Türev ürünlerin olusturdugu balon ekonomilerin, zincirleme etki yaparak bir finansal risk ortamı dogurması ve bu durumun reel kesime yansıması ise kaçınılmazdır. Bu çalısmada, küresel krizde türev ürünlerin rolü, reel ekonomiye etkileri ve kriz ortamından çıkıs sürecinde alınması gereken önlemler ve çözüm önerileri irdelenmeye çalısılacaktır. Anahtar Kelimeler: Türev Ürünler, Kredi Türevleri, Küresel Finansal Kriz

Global economy faced so-called the greatest crises that is mentioned after 1929 Great Depression, and that showed its first signals in housing market imbalances in the second quarter of the 2007 and increased seriousness due to bankruptcy of 158 year-old finance giant Lehman Brothers, the fifth largest investment bank. Interest rate policy post 2000 period, distortions in mortgage market, deficiencies in risk assessment and transparency, increasing risk in securitizations and increasing number of derivatives market make the financial environment riskier. These changes can be mentioned as the causes of the financial crises. In this uncontrolled expansion period houses prices implausibly rose owed to speculations and price bubbles are happened. Increasing number of derivatives contributes bubble economies and these malfunctions inevitably transmitted to real side of economy. This paper aims at uncovering the role of financial derivatives in Global Financial Crisis, its effects on real economy and trying to find out the ways of overcoming the crisis.