Öz:Teknolojinin insan hayatının ayrılmaz bir parçası haline gelmesi, tüketim ve atık miktarının artmasına, doğal kaynakların azalmasına, çevre kirliliğinin önemli boyutlara ulaşmasına sebep olmuştur. Bu gelişmelerle birlikte çevrenin korunması ve atıkların değerlendirilmesi işletmelerin karşısına başta yasal zorunluluk olarak çıkmış, toplumların çevrenin korunması konusunda bilinçlenmesi ile birlikte müşteri memnuniyeti açısından da son derece önemli bir hale gelmiştir. Bu durum lojistik alanında ise genel olarak geri dönüşüm, yeniden işleme ve imha süreçlerini içine alan toplama, depolama ve taşıma faaliyetlerini ifade eden tersine lojistik kavramının önem kazanmasını sağlamıştır. Bu çalışmada, işletme yöneticilerinin tersine lojistiğe bakış açılarının değerlendirilmesine ve işletmelerin tersine lojistik ile ilgili uygulamalarına yönelik tanımlayıcı bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede, öncelikli olarak tersine lojistik kavramının kapsamına yönelik teorik bir çerçeve oluşturularak ülke, toplum, çevre ve işletmeler için tersine lojistiğin önemi ortaya konulmuş ve ülkemizdeki tersine lojistik uygulamalarına yer verilmiştir. Çalışmanın uygulama kısmında ise Malatya Organize Sanayi bölgesinde faaliyet göstermekte olan 110 işletmenin yöneticileri ile yüz yüze görüşmeler yapılarak anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler ışığında işletme yöneticilerinin, tersine lojistiği hangi düzeyde çevreye ve topluma karşı sosyal bir sorumluluk olarak gördüğü; tersine lojistiğin işletmelere çevreci bir imaj kazandırma ve bu imajın bir reklam aracı olarak kullanılabilme durumuna nasıl baktıkları; tersine lojistiğin rekabet avantajı, müşteri memnuniyetine katkı ve işletme ekonomisine fayda sağladığı düşüncelerine katılım durumları değerlendirilerek yöneticilerin demografik özellikleri ve işletmelerin temel bazı özellikleri açısından farklılık gösterip göstermedikleri analiz edilmiştir.
Abstract:The fact that technology has become an inseparable part of human life has led to an increase in the consumption and waste amount, a decrease in natural resources, and environmental pollution to reach important dimensions. Along with these improvements, protection of the environment and wastes have become a legal obligation in front of the enterprises, and as the society becomes conscious about the protection of the environment, it has become very important in terms of customer satisfaction. In the case of logistics, the concept of reverse logistics, which refers to the collection, storage and transport activities, which include the processes of recycling, reprocessing and destruction in general, became important. In this study, a descriptive research has been carried out on the business executives' evaluation of the reverse logistics perspective and their application to the reverse logistics. In this framework, first the theoretical framework for the concept of reverse logistics was established and the importance of reverse logistics for the country, society, environment and enterprises was emphasized and reverse logistics applications in our country were given place. In the application part of the study, face-to-face interviews were carried out with executives of 110 companies operating in the Malatya Organized Industrial Zone, and a survey was conducted. In the light of the obtained data, it is seen that the business executives see the level of reverse logistics as a social responsibility towards the environment and collectivity; how to look at the way in which reverse logistics can be used as an advertising tool and to give an environmental image to enterprises; the competitive advantage of reverse logistics, the contribution to customer satisfaction, and the degree of participation in the views that benefit the business economy are evaluated and analyzed whether the executives differ in terms of demographic characteristics and some basic characteristics of the enterprises.
