Öz:Dünyanın en karmaşık sosyo-ekonomik yapısına ve en derin jeo-ekonomik özelliğe sahip bölgelerinden biri, Orta Doğu dur. Orta Doğu nun en kült sorunlarından biri ise su gerilimi dir. Bu sorun, hem (ekonominin toplum üzerindeki etkisiyle ilgili olan) sosyo-ekonomi nin, hem de (coğrafyanın ekonomi üzerindeki etkisiyle ilgili olan) jeo-ekonomi nin konusudur. Suyun fiziksel kaldırma kuvveti, Orta Doğu ekonomileri açısından kalkındırma kuvveti özelliğine dönüşmüştür. Çünkü yeterli su kaynaklarına sahip olmak, enerji zenginliği ve refah demektir. Aksine, su kaynakları yetersiz olan ülkelerde elektrik açığı ve enerji ithalatı gibi sorunlar doğmaktadır. Bu durumlar, kalkınma ve jeoekonomik güç ile doğrudan ilişkilidir. Orta Doğu da petrolle ilgili tarihsel ve güncel çatışmalarda emperyalist devletlerin rolü vardır. Fakat ileride suyla ilgili çatışmalar özellikle bölge ülkeleri arasında geçecektir. Bunun temel nedeni, bazı bölge ülkelerinin su kaynaklarından uzak olması ya da bu kaynaklara yeterince erişememesidir. Su arz ve talebi, sosyo-ekonomik yapı açısından benzerlik taşıyan Orta Doğu ülkelerini farklılaştırmıştır. Ayrıca, sınır aşan sular, Orta Doğu da jeo-ekonomik güç dağılımını da değiştirmiştir. Buna bağlı olarak, su kıtlığı ve bolluğunu yaşayan ülkeler arasında potansiyel çatışmalar beklenmekte ve su savaşları senaryoları kurgulanmaktadır. Eğer Orta Doğu Su Birliği kurulursa, bölgede su savaşları olasılığı ortadan kalkabilir. Bu makalenin amacı, Orta Doğu da su sorunsalını su piyasası ve su stratejileri bağlamında incelemek ve olası su savaşları yerine su barışının sağlanması için bir dizi öneriler sunmaktır.
Abstract:The Middle East is one of the regions which have the most complex socio-economic structure and the deepest geo-economic characteristics. One of the cultest problems of the Middle East is water stress . This problem is subject of both socio-economy (the impact of economy on society) and geo-economy (the impact of geography on economy). Physical lifting force of the water has transformed to development force for the economies of Middle East. Because sufficient water resources means abundance of energy and prosperity. On the contrary, in countries with inadequate water resources the problems such as shortage electricity and energy imports arise. These conditions are directly related to the development and geo-economic power. The imperialist states have roles in the historical and contemporary conflicts about oil in the Middle East. But in the future, water related conflicts will be especially between the countries of the region. The main reason is that some countries in the region away from sources of water or it is not possible to adequately access the resources. Water supply and demand differentiated Middle East countries which has similarities in terms of socio-economic structure. In addition, the transboundary waters has changed the distribution of geo-economic power in the Middle East. Accordingly, potential conflicts are expected between the countries with water scarcity and abundance and scenarious of water wars are constructed. If Middle East Water Association is established, the possibility of water wars in the region will be disappeared. The purpose of this study is to examine the Middle East s water problem in the context of the water market and water strategies and to present some suggestions for ensuring peace in the water instead of possible water wars.
