ATASÖZLERİ VE DEYİMLERİN GÖRSELLER YOLUYLA AKTARIMI ÜZERİNE BİR DENEME: ADIYAMAN YÖRESİNDEN ÖRNEKLER

Abstract

Öz:Atasözleri ve deyimler, dilin önemli zenginliklerindendir. Bunlar hakkında birçok kitapta geniş bilgiler bulmak mümkündür. Adıyaman yöresinde kullanılan bazı atasözleri ve deyimlerin ortaya çıkışları, birtakım olaylara dayanmaktadır. Bunların tam olarak aktarılabilmesi veya öğretimde kullanılabilmesi için, yazılı veya sözlü izahların yanında çeşitli görsellere de yer verilmesi gerekmektedir. Görsellerle desteklenen yazıların öğrencilerin zihinlerinde daha kalıcı etkiler bıraktığı da herkesçe bilinen bir gerçektir. Görseller, aslında tasvirin en önemli unsurlarındandır. Bu nedenle görsellerin nemi yadsınamaz. Bazen yazılı bir açıklama, görsel bir nesnenin aktardıkları karşısında yetersiz kalır. Bazı durumlar da vardır ki, bunlarda hem görselin hem de izahın birlikte sunulması gerekir. Görsel Sanatlar ve Türk Dili alan uzmanlarının disiplinler arası yaklaşım mantığı çerçevesinde bir araya gelerek ortaya koydukları bu çalışmada nitel araştırma metodu kullanılmıştır. Çalışmamızın dil malzemesini oluşturan atasözleri ve deyimler, M. Fatih ALKAYIŞ tarafından 2012 yılında yazılan “Adıyaman Ağzında Atasözleri ve Deyimler” ve 2019 yılında yazılan “Adıyaman Ağzında Atasözleri ve Deyimler-2” adlı kitaplardan alınmıştır. Yine bu çalışmadaki görsellerin çizimi ise Serdal YERLİ tarafından yapılmıştır. Makaledeki değerlendirme ve yorumlar ise her iki yazarın kendi uzmanlık alanları doğrultusunda ortaya konmuştur. Resim ve Türk Dili alanlarının buluştuğu disiplinler arası bir çalışma ortaya koymaktaki amacımız, aynı metinde gerek izahları gerekse görselleri bir arada kullanarak konunun daha iyi anlaşılabilmesini sağlamak ve akılda kalıcılığı artırmaktır.

Öz:Proverbs and idioms are important riches of language. It is possible to find extensive information about these in many books. In order to be able to convey them fully or to be used in teaching, it is necessary to include various images besides written or verbal explanations. It is a well-known fact that articles supported by images have more permanent effects on students' minds. Images are actually one of the most important elements of the depiction. Therefore, the importance of images cannot be denied. Sometimes a written explanation is insufficient for what a visual object conveys. There are some cases, both the image and the explanation need to be presented together. The qualitative research method was used in this study that gathering together of Visual Arts and Turkish Language area experts within the framework of interdisciplinary approach logic. The proverbs and idioms that constitute the language material of our study were taken from the books titled “Adıyaman Ağzında Atasözleri ve Deyimler” written in 2012 and “Adıyaman Ağzında Atasözleri ve Deyimler -2” in 2019 by M. Fatih ALKAYIŞ. The drawing of the images in this study was made by Serdal YERLİ. The evaluations and comments in the article were put forward in the direction of both authors' own expertise. Our aim in creating an interdisciplinary study where painting and Turkish Language areas meet is to make the subject better understandable by using both the explanations and the images together in the same text and to increase the retention.