"TARIK BUĞRA’NIN “GÜNEŞ VE ARSLAN” TİYATRO METNİNE PLATON IŞIĞINDA BAKIŞ"

Abstract

Öz:Hikâye ve romanlarıyla Türk edebiyatında dikkatleri çeken Tarık Buğra, üzerinde durulmamış olan tiyatro metinlerinde de yazarlık başarısını göstermiştir. Gerçek hayattan ziyade ideal üzerine yoğunlaşan Buğra, tiyatro eserlerinde yazmış olduğu farklı edebî türlerdeki metinlerde olduğu gibi hayat anlayışını gözler önüne seren bir üslup sergilemiştir. Buğra’nın ideale olan tutkusu kaleme aldığı metinlerinin Platon felsefesiyle okunmasına zemin hazırlamaktadır. Bu tiyatro metinlerinin en dikkat çekicilerinden biri olan Güneş ve Arslan, ütopik bir ülke içinde yaşanan toplumsal ve bireysel güç savaşını anlatmaktadır. Hükümdar Nureddin, oğlu İl Arslan ve Güneş arasında geçen taht mücadelesinin yanında, İl Arslan, Güneş ve İl Düze arasında geçen iktidar eksenli aşk savaşı Platon’un devlet yönetimi, ilahi aşk ve beşeri aşk üzerine ortaya koyduğu düşüncelerle paralellik göstermektedir. Nureddin, tasavvufi aşk üzerinden metne değer katarken genç ve tecrübesiz veliaht İl Arslan beşeri aşkı temsil etmektedir. İl Arslan’ın ilk eşi Güneş ne kadar maddi ise ikinci eşi İl Düze o kadar manevidir. İyi-kötü, aydınlık-karanlık, adalet-haksızlık zıtlığı üzerine kurulmuş olan metin Nureddin, Güneş ve İl Düze karakterleri üzerinden incelenmeye çalışılmıştır.

Öz:Tarık Buğra, a prominent storywriter and novelist in Turkish literature, has also proved his success in writing often overlooked dramas. Focusing on the ideal rather than real life, Buğra has displayed a style that reveals his understanding of life in these drama texts as he did in his other literary texts. Buğra’s passion for the ideal invites a Platonist reading. Güneş ve Arslan, one of the most remarkable among these plays, describes the social and individual power struggle in a utopian country. Beside the struggle for the throne between Arslan, the son of the ruler Nureddin and Güneş, the power-oriented love struggle between İl Arslan, Güneş and İl Düze shows parallelism with Plato’s thoughts on state administration, divine love, and human love. While Nureddin enriches the text through a mystical love, the young and inexperienced crown prince İl Arslan himself represents the worldly love. Güneş, the first wife of the İl Arslan, is materialistic to the extent that İl Düze, the second wife of him, is spiritual. The text constructed over the contrast between good vs. evil, light vs. darkness, justice vs. injustice has been examined through the characters of Nureddin, Güneş and İl Düze.