Özet:
GAP tekstil fabrikasında çalışan işçilerin sigara içme profillerini belirlemek ve sigara bıraktırmaya yönelik bir eğitim çalışmasının etkinliğini değerlendirmek. Araştırma tanımlayıcı ve öntest-sontest dizaynında deneysel bir çalışmadır. İlk aşamada Malatya GAP tekstil fabrikası dokuma bölümünde çalışan 850 işçinin sigara içme durumlarını saptamak için bir anket formu uygulanmıştır. Katılım %75.8 oranında gerçekleşmiştir. İkinci aşamada sigara içen işçiler arasından eşleştirilerek, müdahale ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Müdahale grubuna sigara bıraktırmaya yönelik bir eğitim çalışması uygulanmıştır. İşçilerin %65.9’u halen sigara içtiğini, %27.3’ü hiç sigara içmediğini, %6.8’i sigarayı bıraktığını belirtmiştir, %82.3’ünün 15-24 yaşları arasında sigara içmeye başladığı görülmüştür. Sigaraya başlama nedenleri arasında arkadaş etkisi ilk sırada gelmektedir. İşçilerin %70.1’i daha önce sigarayı bırakmayı denediğini ancak başarısız olduğunu belirtmiştir. Başlangıçta müdahale grubunun %36.0’ı bırakmanın düşünülmediği aşamadayken, eğitim çalışmasından 6 ay sonra bu oran %20.0’a düşmüş ve bu düşüş istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p= 0.001). Başlangıçta kontrol grubunun %37.0’ı bırakmanın düşünülmediği aşamadayken, 6 ay sonrasında bu oran %33.0’a düşmüş ve bu düşüş istatistiksel açıdan anlamlı bulunmamıştır (p= 0.503). Uygulanan eğitim programından 6 ay sonra, sigara bırakma oranı, müdahale grubunda %6, kontrol grubunda %2 olarak bulunmuştur. Fabrika çalışanları arasında sigara içme düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür. Yapılan eğitim çalışması, sigarayı bıraktırmada yeterince etkili olmasa da, sigarayı bırakma düşüncesini ve bırakma hazırlığını artırmada etkili olmuştur.