Malatya ilinde bir tekstil fabrikasında çalışan işçilerin sigara içme profilleri ve sigara bıraktırmaya yönelik bir eğitim çalışmasının etkinliği

Abstract

GAP tekstil fabrikasında çalışan işçilerin sigara içme profillerini belirlemek ve sigara bıraktırmaya yönelik bir eğitim çalışmasının etkinliğini değerlendirmek. Araştırma tanımlayıcı ve öntest-sontest dizaynında deneysel bir çalışmadır. İlk aşamada Malatya GAP tekstil fabrikası dokuma bölümünde çalışan 850 işçinin sigara içme durumlarını saptamak için bir anket formu uygulanmıştır. Katılım %75.8 oranında gerçekleşmiştir. İkinci aşamada sigara içen işçiler arasından eşleştirilerek, müdahale ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Müdahale grubuna sigara bıraktırmaya yönelik bir eğitim çalışması uygulanmıştır. İşçilerin %65.9’u halen sigara içtiğini, %27.3’ü hiç sigara içmediğini, %6.8’i sigarayı bıraktığını belirtmiştir, %82.3’ünün 15-24 yaşları arasında sigara içmeye başladığı görülmüştür. Sigaraya başlama nedenleri arasında arkadaş etkisi ilk sırada gelmektedir. İşçilerin %70.1’i daha önce sigarayı bırakmayı denediğini ancak başarısız olduğunu belirtmiştir. Başlangıçta müdahale grubunun %36.0’ı bırakmanın düşünülmediği aşamadayken, eğitim çalışmasından 6 ay sonra bu oran %20.0’a düşmüş ve bu düşüş istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p= 0.001). Başlangıçta kontrol grubunun %37.0’ı bırakmanın düşünülmediği aşamadayken, 6 ay sonrasında bu oran %33.0’a düşmüş ve bu düşüş istatistiksel açıdan anlamlı bulunmamıştır (p= 0.503). Uygulanan eğitim programından 6 ay sonra, sigara bırakma oranı, müdahale grubunda %6, kontrol grubunda %2 olarak bulunmuştur. Fabrika çalışanları arasında sigara içme düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür. Yapılan eğitim çalışması, sigarayı bıraktırmada yeterince etkili olmasa da, sigarayı bırakma düşüncesini ve bırakma hazırlığını artırmada etkili olmuştur.