Özet:
Adenomlar neoplastik lezyonlar olup adenom-karsinom ilişkisinde çeşitli genetik değişiklikler rol oynamaktadır. Kolon tümörlerinde ACE polimorfizmi mevcut olup, farklı adenom tiplerinde durumunu bunların normal ve kanserli dokularla farklılığını ortaya koymayı amaçladık. Yine Hipoxia-inducible factor (HIF)'ler tümör büyümesi için gerekli anjiogenez ile ilişkilidir. Anjiogenezde rolu olduğu düşünülen ACE ile HIF ilişkisini değerlendirmeyi amaçladık. İnönü Üniversitesi Genel Cerrahi AD tarafından rezeksiyon materyallerinden adenom ve adenokarsinomlu olgular çalışamaya dahil edilmiştir. Çalışmaya uygun olguların 10'ar normal, tubuler-tubulovillöz-villöz adenom, adenokarsinom olgusunun parafin bloklarına ACE, HIF-1 alfa ve HIF- 2alfa mmunohistokimyasal olarak uygulanarak boyanma derecesi ve yoğunluğu değerlendirilmiştir. Normal kolon dokusunda ACE, HIF-1 alfa ve HIF-2 alfa ile boyanma olmamıştır. Karsinom olgularında müsinöz tip dışında ACE ekspresyonu Grade 3 yaygın ve yoğun boyanma saptanırken 1 tubuler, 1 tubulovillöz adenom olgusunda fokal ACE ekspresyonu mevcuttur. 1 villöz adenom olgusunda da Grade 2 boyanma saptanmıştır. HIF-1 alfa ve HIF-2 alfa tümörlü olguların tamamında eksprese edilmektedir. HİF-1 alfa tubuler adenomların 2'sınde fokal eksprese edilmiştir. HIF-2 alfanın adenom tipleri arasında tümör hücrelerinde ekspresyon derecesi arasında anlamlı fark mevcut olmayıp fokal boyanmalar görülmüştür. Ancak atipi derecesinin arttığı ve villöz yapılanmanın olduğu alanlarda HIF-2 alfa (+) lenfosit miktarında artış görülmüştür. HIF-2 alfa (+) lenfosit yoğunluğu ile adenom tipleri arasında korelasyon mevcuttur. Adenom çapları ile ACE ve HIF ekspresyonları arasında anlamlı ilişki saptanmamıştır. Kolon tümörlerinde angiotensin-1 converting enzim gen polimorfizmi daha önce yapılan bir çalışmada gösterilmiş olup tümör çapı ve hasta yaşam süresi ile ilişkili bulunmuştur. Adenomlarda ACE ekspresyonunun nadir de olsa saptanması ve bu ekspresyonun villöz adenomlarda diğer adenom tiplerinden daha yoğun olması nedeni ile kanser gelişiminde olası rolu yönünden genetik olarak araştırılması gerektiği düşündesindeyiz. HIF'ler karsinomlar ve adenomlarda mevcut olup villöz yapı ve atipi derecesi ile ilişkisi nedeni ile karsinom gelişiminde ve progresyonunda rolu mevcuttur. Bu anjiogenezis üzerinde etkisine bağlı olabileceği gibi HIF-2 alfa pozitif lenfositlerde artış nedeni ile lenfositlerle ilişkili çeşitli sitokinlerin de olaya dahil olabileceğini düşündürmektedir.
