MELİKÜ’N-NÂSIR ŞİHÂBUDDİN AHMED VE MELİKÜ’S-SÂLİH İSMÂİL DÖNEMLERİNDE MEMLÛK TÜRK DEVLETİ: İKİ KARDEŞ TEK DEVLET (19 MART 1342-4 AĞUSTOS 1345)

Abstract

Öz:Melikü’n-nâsır Muhammed’in vefatından sonra Memlûk Türk Devleti’nde Nâsır’ın oğulları dönemi (1341-1361) olarak bilinen dönem yaşanmıştır. Bu dönemde, sultanın oğulları ile bürokratlar arasında mühim sonuçlar doğuracak iktidar mücadeleleri görüldü. Sultanın vefatından sonra tahta geçen iki oğlu Ebî Bekr ve Âlâeddin Küçük, Nâsırîye ümerâsı olarak bilinen etkin zümre tarafından tahttan indirildiler. Bu emirler, sultanın büyük oğlu olup Kerek’te ikâmet eden Şihâbuddin Ahmed’i Âlâeddin Küçük’e tercih ederek tahta çıkardılar. Şihâbuddin Ahmed, radikal bir karar alarak devlet merkezini Kahire’den Kerek’e taşımak istedi. Kahire’yi terk ile Kerek’e yerleşmesinden bir süre sonra ümerânın ileri gelenlerince tahttan azledildi ve yerine diğer kardeşi Melikü’s-sâlih İsmâil geçirildi. İsmâil, saltanatının büyük bir bölümünü Kerek’te isyan halinde olan kardeşi Ahmed’i tedip ile geçirdi. Yaklaşık üç yıl süren Kerek kuşatmaları neticesinde devlet ciddî bir ekonomik kayba uğradı. Memlûk Türk Devleti’nin iki kardeş arasındaki tahta kavgasına dayanan bu dönemini doğrudan ele alan herhangi bir çalışma bulunmamaktadır. Makalemizde, Şihâbuddin Ahmed ve Melikü’s-sâlih İsmâil dönemleri Memlûk Türk tarihi ayrıntılı olarak ele alınmıştır.

Abstract:After the death of Malik al-Nāsir Muhammad, there was a period known as the son of Nāsir's son (1341-1361) in the Mamluk Turkish State. During this period, power struggles were born to bring about important consequences between the sultan's sons and the bureaucrats. After the death of the Sultan, his two sons, Abū Bakr and Alāaddin Kujuk, were put down by the active group known as Nasīriyah amīrs. These amīrs were made on the throne by preferring Şahab al-din Ahmad, who was the sultan's eldest son and resident in Karak, to Alāaddin Kujuk. Şahab aldin Ahmad wanted to take a radical decision to move the state center from Cairo to Karak. After a while Cairo settled in Karak with his abandonment, he was dismissed from the army by the elders of amīrs and was replaced by his brother, al-Malik al- Sālih Ismāʿil. Ismāʿil spent his brother Ahmad, who was in rebellion in Karak, a large part of his reign. The state has suffered a serious economic loss in the wake of the siege of Karak, which lasted for about three years. There is no study directly addressing this period of the Mamluk Turkish State based on the wooden conflict between the two brothers. In our papers, Şahab al-din Ahmad and al-Malik al-Sālih Ismāʿil periods Mamluk Turkish history is covered in detail.