Bu tez çalışmasında, plastiklerin ham maddelerinden olan PVA (Polivinil-Alkol) ve PMA (Polimetakrilik-Asit) polimerlerinin tatlısularda yaşayan, ekosistemde önemli bir halkayı oluşturan birincil tüketici canlılardan Daphnia magna'ya olan etkileri incelenmiştir. Ayrıca, populasyon yapısını belirleyen parametreler incelenerek kontaminasyona bağlı olarak ekosistem dengesinin ne yönde değiştiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. D. magna bireyleri, farklı konsantrasyonlardaki MP-PVA, MP-PMA çözeltilerine akut ve kronik olarak maruz bırakılmıştır. Kontrol ve konsantrasyon gruplarında bulunan toplam 375 adet D. magna bireyinin morfolojik (boy, en, spin) ölçümleri alınmış, meydana gelen neonat sayıları, ömür uzunlukları kaydedilmiştir. Deney sonunda ise bu verilerle ömür uzunlukları, toplam progeni, net artış hızları ve populasyon büyüklükleri ve LC50 değerleri hesaplanmıştır. Üç tekrarlı olarak yapılan deney sonuçlarında MP-PVA kronik uygulamada LC50 değeri, 24,396 mg/L; akut uygulamada LC50 değeri, 27,773 mg/L MP-PVA olarak kaydedilmiştir. MP-PMA kronik uygulamada LC50 değeri, 14,777 mg/L; akut uygulamada LC50 değeri ise 74,574 mg/L MP-PMA olarak hesaplanmıştır. Kronik ve akut deneylerde ilk günden itibaren bireylerde morfolojik gelişme kaydedilmiş; PVA kronik uygulamada bireylerin spin yapılarında deformasyonlar gözlenmiştir. MP-PMA'nın deneylerinde dişi neonat oluşumu gözlenmişken, MP-PVA'da 5mg/L uygulamasında erkek neonat gözlenmiştir. Akut ve kronik deneyler ele alındığında MP-PMA'ya maruz kalan bireylerde ömür uzunluğu, MP-PVA'ya maruz kalan bireylerden daha fazladır. Aynı zamanda kronik MP-PMA uygulamasında diğer uygulanan mikroplastiğe göre daha fazla neonat oluşmuştur. Bu verilere göre sucul organizma olan D. magna, farklı konsantrasyonlardaki mikroplastik polimerlerine; kısalan ömür uzunluğu, epifidyum oluşumu, embriyo gelişimi tam oluşmadan bırakılan yumurtalar ve morfolojik deformasyonlarla tepki vermişlerdir. Çalışılan MP-PVA, MP-PMA'nın kirletici etkiye sahip olduğu ve besin zincirinde önemli bir basamakta bulunan D. magna populasyon yapısını etkilediği kaydedilmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Mikroplastik, PVA, PMA, hayat tablosu, populasyon büyüklüğü, Daphnia magna, akut, kronik
In this study, the effects of PVA (Polyvinyl-Alcohol) and PMA (Polymethacrylic-Acid) which are the raw material for plastics on Daphnia magna was examined. D. magna is a very important species and the first consumer level of the food web. Furthermore, the parameters determining the population structure were investigated and this thesis was aimed to determine how the ecosystem balance changes in relation to the contamination. Different concentration of MP-PVA and MP-PVA solutions were applied on D. magna individuals as acute and chronic exposure. Morphologic characteristics such as length, width and spin were taken from 375 individuals in control and concentration groups and their survivorships, numbers of neonates were recorded. Survivorships, total progeny, net reproductive rate, population size and 𝐿��𝐶��50values are calculated at the end of the experiment. 𝐿��𝐶��50 values of MP-PVA in triplicate experiments were recorded as follows: 24.396 mg/L in the chronic assay; 27.773 mg/L in the acute assay. The values of 𝐿��𝐶��50 for MP-PMA are 14.777 mg/L in the chronic assay, 74.574 mg/L in the acute assay. Morphologic developments have been observed in the chronic and the acute experiments from the first day. Deformation in spin structures has been observed in chronic MP-PVA test. Parthenogenetic females have been seen in chronic MP-PMA assay; on the other hand, the male neonate has been detected in 5 mg/L MP-PVA exposure. Considering acute and chronic experiments individuals that applied MP-PMA had more longevity than other individuals that applied MP-PMA. Besides, there were more neonates in chronic MP-PMA assay compared with other microplastic which was applied. According to the results of these experiments, different results were taken from varying concentrations of microplastic polymers. D. magna has reflected differently in decreasing lifetime, ephippium formation, embryo development, immature eggs and morphologic deformations. It has been found that MP-PMA and MP-PVA have pollutant effects and these microplastic polymers affect population structure of D. magna. KEY WORDS: microplastic, PVA, PMA, lifetable, population structure, Daphnia magna, acute, chronic
