Palyatif bakım hastalarına evde bakım verenlerin bakım yükünün sağlık algısına etkisi

Abstract

ÖZET Palyatif Bakım Hastalarına Evde Bakım Vericilerin Bakım Yükünün Sağlık Algısına Etkisi Amaç: Bu araştırma; palyatif bakım hastalarının evde bakım vericilerinin bakım yükünün sağlık algısına etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metot: Araştırmamız kesitsel olarak yapılmıştır. Araştırmanın evreni, Malatya Eğitim Araştırma Hastanesi Palyatif Bakım merkezinde yatan hastaya evde bakım verenler oluşturmuştur. Örneklemini; Malatya Eğitim Araştırma Hastanesinde Palyatif Bakım Merkezinde yatan hastalara evde bakım verenlerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi güç analizi ile 236 kişi olarak belirlenmiştir. Veriler, Kişisel Tanıtım Formu, Bakım Yükü Ölçeği ve Sağlık Algısı Ölçeği kullanılarak Ekim 2019 – Mart 2021 tarihleri arasında toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde ortalama, yüzdelik dağılım, Regresyon analizleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada bakım verenlerin bakım yükü ölçeği, eğitim düzeyi ve hastalığın süresinin sağlık algısı üzerinde %64.6'lık bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Bakım yükü ölçek puanı ve hastalığın süresi arttıkça sağlık algılarının olumsuz yönde etkilendiği, eğitim düzeyinde artışın olmasının ise sağlık algısı üzerinde olumlu etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç: Araştırmada palyatif bakım hastalarına evde bakım veren bireylerin algıladıkları bakım yükünün ve bazı özelliklerin (hastalığın süresi, eğitim düzeyi), Sağlık Algısı toplam puanı ve Kontrol, Öz farkındalık alt boyutları üzerinde bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda halk sağlığı hemşirelerinin evde bakım veren bireylerle ilgili çalışmalarının arttırılması ve bu bireylere eğitim programlarının düzenlenmesi önerilmelidir. Anahtar Kelimeler: Palyatif Bakım, Bakım Yükü, Sağlık Algısı, Evde Bakım

ABSTRACT The Effect of Care Burden of Home Caregivers on Palliative Care Patients on Perception of Health Aim: This study was conducted to examine the effect of home care burden on health perception of caregivers in palliative care patients. Materials and Methods: Our research was carried out cross-sectionally. The universe of the research was composed of the caregivers of the inpatients in the palliative care center of Malatya Education Research Hospital. The sample of the research consists of caregivers of patients hospitalized in the Palliative Care Center of Malatya Training and Research Hospital. The sample of the study was determined as 236 people by power analysis.The data were collected using the Personal Information Form, Care Burden Scale, and Perception of Health Scale. In the evaluation of the data, the mean, percentage distribution and regression analysis were used. Results: In the study, it was determined that the caregivers' care burden scale, education level and the duration of the illness have an effect of 64.6% on the perception of health. It was concluded that as the care burden scale score and the duration of the illness increase, perceptions of health are negatively affected, and an increase in the level of education has a positive effect on health perception. Conclusion: In our study, the perceived burden of care by those who care for palliative care patients at home and some factors (duration of illness, education level) have an effect on Perception of Health total score and Control, Self-awareness sub-dimensions. As a result it is recommended that public health nurses should carry out more researches on individuals who care at home and organize training programs for them. Key Words: Palliative Care, Caregiver Burden, Health Perception, Home Care