Taşkınlar, önemli can kayıplarına neden olabilen doğal afetlerden biridir. Taşkın alanlarındaki yerleşimlerin büyümesi, hatalı arazi kullanımı ve iklim değişikliği gibi nedenler taşkınların olumsuz etkilerinin artmasına sebep olmaktadır. Günümüzde, doğal afetlerin risk analizi ve taşkın alanlarının belirlenmesi Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS) sayesinde daha kolay ve hassas bir biçimde yapılabilmektedir. Bu tez çalışmasında, çalışma alanı olarak Tohma havzası seçilmiştir. Çalışmanın birinci aşamasında ArcGIS yazılımı kullanılarak Tohma havzasının bazı havza parametreleri (yağış, eğim, bakı, toprak, jeoloji, arazi kullanımı ve akarsuya uzaklık) belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında ise Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri (ÇKKV)'nden Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ile Bulanık Mantık Hiyerarşi Yöntemi (BAHP) yöntemleri kullanılarak taşkın risk haritaları oluşturulmuştur. Her iki yöntemde havza parametrelerinin ağırlık ortalamalarının ve havzanın taşkın risk haritalarının birbirine yakın olduğu görülmüştür. Ayrıca çalışma alanında, yüksekten alçağa doğru olmak üzere taşkın risk bölgeleri sınıflandırılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Havza, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP), Bulanık Mantık Hiyerarşi Yöntemi (BAHP)
Floods are one of the natural disasters that can cause significant loss of life. The growth of settlements in flood areas, faulty land use and climate change causes the negative effects of floods to increase. Today, the risk analysis of natural disasters and determination of flood areas can be made more easily and precisely thanks to Geographical Information Systems (GIS). In this thesis, Tohma basin was chosen as the study area. In the first stage of the study, some basin parameters (precipitation, slope, view, soil, geology, land use and distance to rivers) of Tohma basin were determined using ArcGIS software. In the second stage of the study, Flood risk maps were created by using Analytical Hierarchy Process (AHP) and Fuzzy Logic Hierarchy Method (BAHP) methods from Multi Criteria Decision Making Methods (MDMM). In both methods, it was observed that the mean weight of basin parameters and the flood risk maps of the basin were close to each other. In addition, flood risk zones were classified in the study area, from high to low. KEYWORDS: Basin, Geographical Information Systems (GIS), Analytical Hierarchy Process (AHP), Fuzzy Logic Hierarchy Method (BAHP), MDMM
