Harput tarihi yerleşkesine sakin kent kimliği kazandırılmasına yönelik bir araştırma

Abstract

Dünyada özellikle sanayi devriminden sonra yaşam giderek hızlanmıştır. Yerel gıdanın, zanaatların ve ev yapımı ürünlerin yerini makinelerin seri üretimine dayanan endüstri ürünleri almış ve kentler hızlı bir büyüme sürecine girmiştir. Günümüzde plansız büyüme ve hızlı nüfus artışı kentlerde ciddi sorunlara yol açarak kent hayatını olumsuz yönde etkilemiştir. Bu plansız kentleşme faaliyetlerinde kentlerin doğal çevresine ve kültürel mirasına zarar verebilecek uygulamaların ortaya çıkması söz konusu olmuştur. Bu etkenler artmaya devam ederek günümüzde kentlerde yerel kimliğin kaybolması sorununu doğurmuştur. Bu şekilde ortaya çıkan kimliksizleşme problemlerinin önüne geçmek amacıyla kentlerde bulunan yerel kimliğin, kültürel, doğal ve tarihi mirasın korunması gerekmektedir. Bu çerçevede amacı "doğayı, yereli ve mevcut tüm kültürel değerleri korumak" olarak yansıtılan Cittaslow "sakin kent" hareketinin vaatleri ve uygulanması durumunda getireceği faydalar son dönemde dikkat çekmektedir. Cittaslow terimi İtalyan dilinde Citta (Şehir) ve İngiliz dilinde slow (sakin / yavaş) anlamına gelen iki kelimenin birleşiminden oluşmuştur. Cittaslow küreselleşmenin dayattığı hızlı hayat tarzına tepki olarak meydana çıkmıştır. Cittaslow günümüzde dünyada ve Türkiye'de birçok yerleşkede uygulanmıştır. Uygulandığı bölgelerde tarihi ve kültürel mirasın korunmasını sağlayarak yerelin gelişimini destekleyen yapısıyla bu modelin uygulandığı yerlere birçok olumlu katkısının bulunduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Cittaslow hareketinin Harput'a nasıl uygulanabileceği ve Harput yöresinin Cittaslow kriterleriyle elde edebileceği kazanımlar araştırılmıştır. Yapılan araştırmalar, anket yöntemi ile elde edilen uzman görüşleri ve mevut durum analizleri irdelenerek Harput için Cittaslow kriterleri kapsamında öneriler geliştirilmiştir.

Especially after the Industrial Revolution, life in the world accelerated. Local food, craft and home-made products have been replaced by industrial products based on mass production of machinery, and cities have undergone a rapid growth process. Today, unplanned growth and rapid population growth have led to serious problems in the cities and adversely affected urban life. In these unplanned urbanization activities, practices that could damage the natural environment and cultural heritage of the cities were emerges. These factors, creating the problem of the loss of local identity in cities today. The local identity, cultural, natural and historical heritage in the cities must be protected in order to prevent the problems of that arise in this way. In this context, the promises of the Cittaslow movement, whose aim is to "protect nature, local and all existing cultural values" and the benefits it will bring if implemented, have recently been notice. The term Cittaslow is a combination of the two words Citta (City) in the Italian and slow (calm) in the English . Cittaslow is a reaction to the rapid lifestyle imposed by globalization. Cittaslow has been practiced in many settlements today. In this study, investigated how the Cittaslow movement could be applied to Harput and the gains that the Harput region could achieve with the Cittaslow criteria. within the scope of the research, expert opinions obtained by the survey method and current status analysis were examined and suggestions were developed for Harput within the scope of Cittaslow criteria.