Öz:Bu çalışmada çocuğun toplumsal cinsiyet gelişimi üzerinde ailenin etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada nicel araştırma metodojisine uygun olarak betimsel araştırma kullanılıp tarama yöntemi tercih edilmiştir. Örneklem olarak 2017-2018 öğretim yılı Malatya ilinde 0-6 yaş aralığında çocuğa sahip 100 aile, okul öncesi eğitim kurumlarında öğrenim gören 5-6 yaş arası 54 çocuk ve 10 oyuncakçı seçilmiştir. Araştırmada veriler anket ve kontrol listesi yoluyla elde edilmiştir. Üç farklı örneklem grubu için üç farklı anket formu oluşturulmuştur. Veriler SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde okul öncesi 5-6 yaş arası çocukların kıyafet, oyun, oyuncak ve renk tercihi ile güç algısı, ebeveyn görevleri ve çift cinsiyet davranışları konularında verdikleri cevapların çoğunluğunun cinsiyetçi tutum gösteren cevaplar olduğunu göstermiştir. Ailelerin çocuklarına oyuncak seçiminde cinsiyetçi bir tutumla renk tercihinde bulunduğunu belirlenmiştir. Oyuncak tercihinde ebeveynlerin %25,8’inin oyuncağın eğitimsel değerine, %14’ünün oyuncağın güvenliğine, %11,7’sinin oyuncağın fiyatına, %11,4’ünün oyuncağın dayanıklılığına, %11,4’ünün çocuğun oyuncağı kendisinin seçmesine, %8’inin oyuncağın kalitesine, diğerlerinin ise oyuncağın ebeveynin çocuğuyla ilişki kurabilmesine katkısı, oyuncağın piyasadaki popülerliği, diğer ana/babalardan alınan tavsiyeler, oyuncağın ambalajı/paketlenmesi, oyuncağın satıldığı noktaya rahat erişim sağlanması, reklamlarda görmeye önem verdiği görülmektedir. Bir başka sonuç genelde ailede çocuklara en çok oyuncak alan kişilerin babalar olduğu tespit edilmiştir. Oyuncakçılar tarafından verilen cevaplar incelendiğinde çocuğun cinsiyetçi tutum göstermesi ve oyuncak seçiminde ailenin etkisi olduğu anlaşılmakla beraber oyuncak sektörünün de çocuğun kendi cinsiyet yargılarını oluşturmasında bir etkisi olduğunu göstermektedir.
Abstract:The present aimed to analyze the effect of the family on gender development of the child. Survey design was used in the present descriptive research in accordance with the quantitative research methodology. One hundred families with 0-6 years old children residing in Malatya province in the 2017-2018 academic year, 5-6 years old 54 children attending pre-school institutions and 10 toy stores were included in the study sample. Study data were collected using a survey form and a checklist. Three different survey forms were developed for the three different sample groups. Study data were analyzed with SPSS software. Analysis of the study findings demonstrated that the majority of the responses of 5-6 years old pre-school children on clothing, gaming, toys and power perception with color preference, parental responsibilities and dual gender behavior reflected sexist attitudes. It was determined that the parents selected the colors of the toys for their children with a sexist attitude. When selecting toys, 25.8% of parents prioritized the educational value of the toy, 14.4% prioritized the safety of the toy, 11.7% prioritized the price of the toy, 11.4% prioritized the durability of the toy, 11.4% prioritized the selection of the toy by the child, 8% prioritized the quality of the toy and others prioritized the contribution of the toy to the parent's relationship with the child, the popularity of the toy in the market, the advice of other parents, the packaging of the toy, the ease of access to the point of sale, and the advertisements. It was also found that the fathers bought the most toys for the child in the family usually. Analysis of the responses of the toy store owners demonstrated that parents affected the sexist attitudes of the children and toy selection, however toy manufacturing industry also had an affect on the child’s gender judgments.
