Öz:Çalışma; Konya'daki Üniversite Hastaneleri’nde dozimetre taşıyan sağlık çalışanlarının iş yükünün iyonize radyasyon risk algılarına etkisini belirlemeyi amaçlamaktadır. İyonlaştırıcı radyasyon alanında görev yapan sağlık çalışanları iş yükünün fazla olması nedeniyle daha fazla radyasyona maruz kalmaktadırlar. Araştırma sağlık çalışanlarının iş yüklerindeki artışın, iyonlaştırıcı radyasyon risk algılarını nasıl etkilediğini göstermesi açısından önem arz etmektedir. Araştırma, Konya ilinde hizmet veren Selçuk Üniversitesi Selçuk Tıp Fakültesi Hastanesi ve Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi'nde dozimetre taşıyan sağlık çalışanları üzerinde yapılmıştır. Araştırma evreninden bir örneklem seçilmemiş ancak evrenin %90,95'ine ulaşılmıştır. Veriler, Sakaoğlu Manavgat (2011) tarafından hazırlanmış olan "Mesleksel İyonlaştırıcı Radyasyon Risk Algısı Anketi" ve Caplan ve arkadaşları (1980) tarafından geliştirilmiş 11 maddelik iş yükü ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Veriler SPSS 20.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada, korelasyon analizi, bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi uygulanmıştır. Katılımcıların iyonlaştırıcı radyasyon risk algısı ortalaması 7,51 ± 2,09 olarak bulunmuştur. Katılımcıların genel olarak yaşam olayları ile ilgili kaygı düzeyleri ortalaması 5,59 ± 2,34 olarak tespit edilmiştir. Katılımcıların iyonlaştırıcı radyasyon alanlarında görev yapmalarından dolayı ilerleyen dönemlerde olası bir sağlık sorunu geçirmeleriyle ilgili kaygı düzeyi ortalaması ise 6,98 ± 2,19 olarak bulunmuştur. Katılımcıların iş yükü ortalaması da 3,54 ± 0,59 olarak belirlenmiştir. Katılımcıların yüksek risk algısına ve fazla iş yüküne sahip oldukları tespit edilmiştir. İş yükündeki artışın pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde iyonlaştırıcı radyasyon risk algısını etkilediği saptanmıştır. Çalışma sonucunda; hekimlerin iş yükü ortalaması diğer meslek gruplarına göre anlamlı derecede yüksek bulunurken, iyonlaştırıcı radyasyon risk algısı diğer meslek gruplarından düşük çıkması dikkat çekmektedir.
Abstract:The study aims to detect the effect of workload on risk perception of ionizing radiation in healthcare workers who carry the dosimeter in university hospitals in Konya. Excessive work load experienced by health workers in hospital settings including ionizing radiation leads the workers exposed to more radiation. Our study is significant in order to indicate how the increase experienced by health workers affects the risk perception of ionizing radiation. To measure their dosimeter, the study was performed with health workers who working in two university hospitals in Selcuk Medical School of Selcuk University and Meram Medical School of Necmettin Erbakan University. No specific sampling was formed for the study, but 90.95% of all professionals were reached as samples. Data were obtained via “The Questionnaire for Occupational Ionizing Radiation Risk Perception” prepared by Sakaoglu, Manavgat (2011) and an 11-item work load scale developed by Caplan et al. (1980). Data were analyzed with SPSS 20.0 software package. In the study, correlation analysis, independent sampling t test, one-way variance analysis were used. Mean risk perception of participants regarding ionizing radiation was found as 7.51±2.09. Mean anxiety levels about life events were found as 5.59±2.34. However, participants’ mean anxiety levels for experiencing a future health challenge were found as 6.98±2.19. Mean work load of participants was also found as 3.54±0.59. Participants were detected to have high risk perception and excessive work load. The increase seen in work load was found to affect participants’ ionizing radiation risk perception positively and significantly. However, while mean work load of physicians was significantly higher than that of other professions, the fact that ionizing radiation risk perception of physicians was found lower draws attention.
