Türkiye’de yapılan dijital ebeveynlik araştırmalarına yönelik bir içerik analizi çalışması

Abstract

Öz Bu çalışmada, Türkiye’de yapılan dijital ebeveynlik çalışmalarının içerik analizi yapılarak, bu alandaki eğilimleri ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu amaçla, yapılmış çalışmalarla ilgili birçok unsur incelenmiş ve ileride yapılacak araştırmalara yol göstermesi açısından rapor edilmiştir. Dijital ebeveynlik üzerine yapılmış araştırmaları incelemek üzere içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İlgili konuda 30 Ocak 2021’e kadar YÖK ulusal tez merkezi ve TR-Dizin’de yayınlanan araştırmalar çalışmaya dahil edilmiştir. Belirlenen dahil etme ve hariç tutma kriterlerine göre 48 araştırma çalışma kapsamında analiz edilmiştir. Dijital ebeveynlik üzerine yapılmış araştırmaların yıllara göre dağılımına bakıldığında özellikle 2014 yılından itibaren yükseliş trendi göze çarpmaktadır. Bu araştırmalarda, en çok Ebeveyn Tutumu, Dijital Ebeveynlik, Aile, Dijital Oyun, Ekran Süresi, Teknoloji Kullanımı anahtar kelimeleri kullanılmıştır. Dijital ebeveynlik çalışmaları kapsamında en çok okul öncesi ve ergenlik döneminde çocuğu olan anne babalardan veri toplandığı görülmüştür. Araştırmaların bir kısmı çalışma grubu belirleme yönteminden bahsetmezken, seçkisiz yöntem ile birlikte amaçsal örnekleme en sık kullanılan çalışma grubu belirleme yöntemleri olmuştur. İçerik analizi kapsamında incelenen çalışmalarda, en çok BİT kullanımı, ebeveyn tutumları, dijital ebeveynlik ve dijital oyun değişkenleri üzerine çalışılmıştır. Çalışmaların odağının yıllara göre dağılımı incelendiğinde, ebeveyn tutumlarının ve BİT kullanımının tüm yıllarda en çok çalışılan konu olduğu görülmüştür. İncelenen araştırmalarda en çok nicel yöntemler kullanılmış olup karma ve nitel yöntemlere de eğilim görülmektedir. Bu araştırmalarda büyük oranda standart ölçek, görüşme ve anket tekniklerinden biri kullanılmıştır.