Okul müdürlerinin özyeterlik inançları ve tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

In this study, it is aimed to analyse the self-efficacy and burnout levels of school principals in terms of several variables and to determine the relationship between their self-efficacy and burnout levels. The population of this descriptive study consists of school principals working at public nursery, primary and high schools in the central town of Sanlıurfa. In the study, to determine the perceptions of principals regarding self-efficacy, “Self- Efficacy Scale for School Administrators”, developed (2004) by Tschannen-Moran and Garies and adapted to Turkish (2009) by Donmez, Ozer and Comert, and to determine the burnout levels of principals, “Maslach Burnout Inventory”, developed (1981) by Maslach and Jackson and adapted to Turkish (1992) by Ergin, were used. The findings of the study are; school principals evaluate themselves sufficient as “much” in terms of selfefficacy scale, as “fairly” in terms of ethical and instructional leadership, as “much” in terms of total selfefficacy; in terms of burnout, they experienced burnout at “moderately” level; in terms of several variables of the study self-efficacy and burnout of principals vary significantly. Another finding of the study is that there are negative and moderate level of correlations between levels of burnout and beliefs of self-efficacy.

Bu araştırmada, okul müdürlerinin özyeterlik ve tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenerek her ikisi arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Betimsel bir çalışma olan araştırmanın evrenini; Şanlıurfa merkez ilçedeki resmi anaokulu, ilköğretim okulu ve liselerde görev yapan okul müdürleri oluşturmaktadır. Araştırmada, müdürlerin özyeterliğe ilişkin algılarını belirlemek amacıyla, Tschannen-Moran ve Garies (2004) tarafından geliştirilen ve Dönmez, Özer ve Cömert (2009) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan “Müdür Özyeterlik Ölçeği” ile müdürlerin tükenmişlik düzeylerini belirlemek için Maslach ve Jackson (1981) tarafından geliştirilen ve Ergin (1992) tarafından Türkçeye uyarlanan Maslach Tükenmişlik Envanteri kullanılmıştır. Araştırmada, okul müdürlerinin kendilerini özyeterlik ölçeğinin yönetim boyutunda “çok”, öğretimsel ve etik liderlik boyutlarında “oldukça” ve özyeterlik toplam açısından “çok” düzeyinde yeterli olarak değerlendirdikleri, tükenmişlik açısından hem ölçeğin alt boyutları hem de toplamında “orta” düzeyde tükenmişlik yaşadıkları, okul müdürlerinin özyeterlik ve tükenmişliklerinin, araştırmanın çeşitli değişkenleri açısından anlamlı biçimde farklılaştığı bulgularına ulaşılmıştır. Araştırmanın bir diğer bulgusu ise müdürlerin tükenmişlikleri ile özyeterlik algıları arasında negatif yönde ve çeşitli düzeylerde bir ilişkinin olduğudur.