Abstract:
Ticaret sicili, özünde ticari işletmeye dair hususların kaydı ile varlıkları hakkında aleniyetin sağlanması suretiyle kamu nezdinde bilhassa üçüncü kişilerin bilgi sahibi olmasına yarayan ve ispatına hizmet eden resmi sicildir. Ticaret sicili kayıtları tescile tabi tutulan hususun hukuken varlık kazanıp kazanmaması bakımından kurucu ya da açıklayıcı; üçüncü kişilerin iyi niyetli sayılıp sayılmaması açısından ise olumlu ya da olumsuz etki gösterebilir. Hatta görüşüne güven ilkesi çerçevesinde tescil kaydı ile ilan edilen durum arasında farklılık bulunması hâlinde, tescil edilmiş olan gerçek durumu bildikleri ispat edilmediği sürece, üçüncü kişilerin ilan edilen duruma güvenleri korunmaktadır. Bunların haricinde tescile tabi hususun hem incelenmesinde başvurulacak kriterlerin belirlenmesinde hem de ticaret sicili müdürlüğüne belirli şartlarda üçüncü kişilerin başvurması neticesinde ortaya çıkan durumlar açısından ticaret sicili kaydındaki üçüncü kişiler özellik arz etmektedir. Bu bağlamda ticaret sicili kayıtlarının üçüncü kişilere doğrudan ya da dolayısıyla etkilerinin doktrinde geniş çerçeveli araştırmalara konu olduğuna tanık olmaktayız. Oysaki ticaret sicilinin etkilerinin muhatabı olan/olacak üçüncü kişinin kim olduğuna dair herhangi bir yasal düzenleme yapılmamıştır. Bu yüzden bu konudaki hukuki boşluğun ticaret sicili kayıtlarında üçüncü kişinin belirlenmesine dair birtakım kıstaslar ortaya konularak doldurulması gerekmektedir. Bunun için vergi dairesi özelinde ticaret sicili kayıtlarında ‘üçüncü kişi’ kavramı irdelenecektir.
