Kemoterapi alan hasta ve bakım verenin anksiyete düzeyleri ve etkileyen faktörler

Abstract

Bu araştırma, kemoterapi alan hasta ve bakım verenin anksiyete düzeyleri ve etkileyen faktörleri incelemek amacıyla yapıldı. İlişkisel tanımlayıcı olarak yapılan araştırma, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi (DÜTF) Tıbbi Onkoloji Hastanesinde Haziran 2013-Temmuz 2014 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini; DÜTF Tıbbi Onkoloji Hastanesinde kemoterapi alan 18 yaş ve üzeri hastalar ve bakım verenler oluşturdu. Örneklemini ise, yapılan güç analizi ile belirlenen 250 hasta ve 250 bakım veren oluşturdu. Verilerin toplanmasında; hasta ve bakım veren tanıtım formu, Durumluluk ve Süreklilik Kaygı Ölçeği, Edmonton Semptom Tanılama Ölçeği (ESTÖ) kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde; tanımlayıcı istatistik, eşleştirilmiş t testi, bağımsız gruplarda t testi, Kruskal Wallis Varyans, Mann-Whitney U, Varyans Analizi (ANOVA) ve Pearson Kolerasyon testi kullanıldı. Araştırma kapsamına alınan hastaların %97.6'sının tedaviye devam etmek istediği, %57.2'sinin kadınlardan oluştuğu saptanmıştır. Hasta kadınların ve hastalık ile baş etmede hastaya desteği bulunanların anksiyete puan ortalamaları yüksek olup aradaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmuştur (p<0.05). Bakım verenlerin %81.6'sının hastalığının olmadığı ve %54.4'ünü erkeklerin oluşturduğu saptanmıştır. Bakım verenlerde; kadınlar, çalışmayanlar, sosyal güvencesi olmayanlar, herhangi bir hastalığı olanlar, hastaya psikolojik/duygusal destek verenler, sağlık durumu etkilemeyenler, diğer sorumlulukları etkilenenler ve tedavi ile ilgili sıkıntı yaşayanların anksiyete puan ortalamaları yüksek olup aradaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmuştur (p<0.05). Sonuç olarak hasta ve bakım verenler kemoterapi tedavisi süresince birçok açıdan olumsuz etkilendiği saptanmıştır.

THE ANXIETY LEVEL OF CHEMOTHERAPY RECEIVING PATIENTS AND THEIR CAREGIVERS AND AFFECTING FACTORS This study was performed to examine the anxiety level of chemotherapy receiving patients and their caregivers together with the affecting factors. The study was conducted as correlational and descriptive in Dicle University Faculty of Medicine (DUTF) Medical Oncology Hospital between June 2013 and July 2014. Chemotherapy patients over the age of 18 and caregivers in DUTF Medical Oncology Hospital constituted the population of the study. The sample was constituted by 250 chemotherapy receiving patients and 250 caregivers performed power analysis. Patient and caregiver identification form, State and Trait Anxiety Inventory, Edmonton Symptom Scale Diagnostics (Estonian) were used in the data collection. Descriptive statistics, paired t test, independent samples t test, Kruskal-Wallis Variance, Mann-Whitney U, Analysis of Variance (ANOVA) and Pearson Correlation test were used in the evaluation of data. Among the patients who were included to the study, 97.6% were determined to be willing to continue to the treatment and 57.2% were determined to be women. It was found that average anxiety scores of women patients and the people who support the patient in coping with the disease were high and the difference was statistically significant (p<0.05). It was determined that 81.6% of caregivers did not have a disease and 54.4% were men. The average anxiety score of caregivers; women, unemployed, people with no social security, with a disease, who support the patient psychologically/emotionally, whose health condition is not affected, whose other responsibilities are affected and who have problems with the treatment were high and the difference was statistically significant (p<0.05). As a result, it was determined that patients and caregivers were negatively affected in many aspects during the chemotherapy treatment.