Kronik hastalığı olan çocukların algıladıkları sosyal desteğin okul başarısına etkisi

Abstract

Bu araştırma, kronik hastalığı olan öğrencilerin algıladıkları sosyal desteğin okul başarılarına etkisini değerlendirmek amacıyla kesitsel ve tanımlayıcı olarak yapıldı. Araştırmanın evrenini Turgut Özal Tıp Merkezi Büyük Çocuk Servisi'nde yatan, en az 3 ay önce kronik hastalık tanısı konulmuş 10-16 yaş grubu, öğrenimine devam eden 597 çocuk; araştırmanın örneklemini ise evrenden basit rastgele örneklem yöntemi ile seçilen 234 çocuk oluşturdu. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından, hastane ortamında Ağustos 2012-Mart 2013 tarihleri arasında, Hasta Tanıtıcı Bilgi Formu ve Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılarak toplandı. Verilerin analizinde yüzdelik dağılımlar, t testi, ANOVA, Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U ve ki-kare önemlilik testleri kullanıldı. Araştırmaya katılan çocukların; hastalıklarıyla ilgili yaşadıkları sıkıntılarda %49.6'sının annelerinden destek aldıkları, %66.2'sinin hastaneye yattığında derslerde arkadaşlarından geri kaldığı ve %61.5'inin hastalığına bağlı yaşadıkları sıkıntılar nedeniyle ders çalışamadığı için okul başarılarının etkilendiği belirlendi. Elde edilen verilere göre; algılanan sosyal desteğin okul başarısını etkilediği, başarıda en çok aileden alınan desteğinin etkili olduğu (54.9±4.40), bunu sırasıyla öğretmen desteği (46.3±5.18) ve arkadaş desteğinin (35.0±4.24) takip ettiği belirlendi. Sonuç olarak; çocukların okul başarısını, kronik hastalığın olumsuz etkilediği fakat algılanan sosyal desteğin olumlu etkilediği belirlendi. Bu sonuçlar doğrultusunda kronik hastalıklı çocuklarda sosyal destek düzeylerinin ve destek kaynaklarının saptanması, hemşireler tarafından çocuğun ebeveynlerinin, öğretmenlerinin ve arkadaşlarının kronik hastalıklı çocuklar ve okul yaşantıları konusunda bilgilendirilmeleri ve tüm okullarda okul sağlığı hemşireliğinin aktif hale getirilmesi önerilebilir.

This cross-sectional and descriptive study was carried out to assess the effect of the social support perceived by students with chronic diseases on their success in school. The study population was composed of 597 children who were hospitalized in Turgut Özal Medical Center's Grown Children Service, who had been diagnosed with a chronic disease at least 3 months ago, who were in the 10-16 age group and who were attending their schools; and the sample of the study comprised of 234 students, who were chosen from the population based on the simple random sampling technique. The study data were collected by the investigator between August 2012 and March 2013 using a Patient Descriptive Information Form and the Perceived Social Support Scale. Percentage distributions, t-test, ANOVA, Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U and chi-square significance tests were used to analyze the data. With respect to the troubles experienced due to their diseases, 49.6% of the children who took part in the study received support from their mothers, 66.2% of them fell behind their friends in lessons when they were hospitalized and 61.5% had their success in school affected because they could not study their lessons due to their disease-related problems. According to the data obtained, it was found that perceived social support influenced their success in school, the support received from the family was the most effective factor in their success (54.9±4.40) and this was followed by support from teachers (46.3±5.18) and support from friends (35.0±4.24). In conclusion, it was found that chronic diseases had a negative effect on children's success in school, whereas perceived social support had a positive effect. In view of these results, it can be recommended that the levels of social support and sources of social support should be identified in children with chronic diseases, nurses should provide information to the parents, teachers and friends of these children about children with chronic diseases and their experiences in school and school healthcare nursing should be activated in all schools.