Özet:
Amaç: Laminektomi ve/veya diskektomi sonrası, tüm önleyici işlemlere rağmen, hastaların bir alt grubunda aşırı
epidural fibrozis gelişmektedir. Bizim hipotezimiz, laminektomi sonrası aşırı fibrosis gelişen hastalarda yara
iyileşmesinin geç safhasında nitrik oksit (NO) üretiminin arjinaz tarafından inhibisyonunda bir defektin olduğu
şeklindedir. Amacımız, bir hayvan laminektomi modelinde aşırı fibrozis gelişmesi üzerinde NO ve arjinaz’ın
etkisini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, 50 erkek wistar rat beş gruba ayrıldı; tümüne lomber laminektomi yapıldı.
Laminektomi sonrası 3. ve 12. gün arasında, 1. gruba (kontrol) serum fizyolojik, 2. gruba; indüklenebilir nitrik
oksit sentazı (iNOS) uyarmak üzere lipopolisakkarit (LPS), 3. gruba LPS ve L-arginin (NOS substratı), 4. gruba
gliseril trinitrat (NO donörü) ve 5. gruba L-valine (arjinaz inhibitörü) intraperitonal olarak verildi.
Sonuçlar: Hayvanların tümü 12. gün sakrifiye edildi ve hayvanların tümünde epidural fibrozis gross ve histolojik
inceleme ile değerlendirildi. 2. grupta yara iyileşmesi ve fibrozis zayıf iken, 3'üncü grupta hafif derecede
kompresyon yapan bir epidural fibrozis vardı. 4. ve 5'inci gruplarda ise ciddi derecede kompresyon yapan bir
epidural fibrozis vardı.
Tartışma: iNOS inhibe edilerek NO üretiminin azalması ve L-arjinin’in büyük oranda arjinaz tarafından
kullanılması, yara iyileşmesinin geç dönemindeki tamir ve yenilenme işlemini etkileyen en önemli faktörler olduğu
kanaatindeyiz.
Anahtar Kelimeler: Rat, Laminektomi, Nitrik Oksit, Arjinaz, Epidural Fibrozis, Yara Iyileşmesi.
