Doğum sonu dönemde fiziksel aktivite düzeyinin yaşam kalitesi ve depresyon düzeyine etkisi

Abstract

Amaç: Araştırma, doğum sonu dönemde fiziksel aktivite düzeyinin yaşam kalitesi ve depresyon düzeyine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Materyal ve Metot: Kesitsel tipte olan araştırmanın verileri, Nisan–Ekim 2017 tarihleri arasında Malatya Merkez Yeşilyurt ve Battalgazi ilçelerine bağlı bulunan yedi farklı ASM'den toplandı. Araştırmanın evrenini ASM'lere kayıtlı doğum sonu dönem 6 hafta-6 ay arasında olan 1293 kadın oluşturdu. Power analizi yapıldığında örneklem büyüklüğü %5 yanılgı düzeyi çift yönlü önem düzeyinde, %97 güven aralığında, %80 güç ile 347 kadın olarak hesaplandı. Verilerin toplanmasında, Kişisel Bilgi Formu, Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi Kısa Formu (UFAA), SF-36 Yaşam Kalitesi Değerlendirme Ölçeği ve Edinburg Postpartum Depresyon Skalası (EPDS) kullanıldı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerin (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma) yanı sıra ki-kare testi, tek yönlü varyans analizi ve pearson korelasyon analizi kullanıldı. Bulgular: Kadınların UFAA puan ortalamasının 1960.6 ± 1456.7 MET-dk/hafta olduğu, %18.4'ünün düşük, %59.7'sinin orta ve %21.9'unun yüksek düzeyde fiziksel aktivite yaptığı belirlendi. Fiziksel aktivite düzeylerine göre SF-36 alt boyutlarından fiziksel rol, genel sağlık, sosyal işlev, mental rol ve mental sağlık puan ortalamaları arasında önemli fark olduğu belirlendi (p<0.05). Ayrıca fiziksel aktivite düzeylerine göre EPDS puan ortalamaları arasında önemli fark olduğu belirlendi (p<0.05). Korelasyon analizinde UFAA ile SF-36 alt boyutlarından fiziksel rol, sosyal işlev, mental rol ve mental sağlık puan ortalamaları arasında pozitif yönde zayıf ilişki (sırasıyla r=.161, r=.170, r=.131, r=.158), EPDS puan ortalamaları arasında negatif yönde önemli ilişki olduğu belirlendi (r= -0.266; p<0.05). Sonuç: Doğum sonu dönemde fiziksel aktivitenin kadınların yaşam kaliteleri ve doğum sonu depresyon belirtileri üzerine olumlu yönde etkisinin olduğu belirlendi. Anahtar Kelimeler: Doğum Sonu Depresyon, Doğum Sonu Dönem, Fiziksel Aktivite, Yaşam Kalitesi.

Aim: The study was conducted to determine the effect on life quality and depression level of physical activity level in postpartum period. Material and Method: The data of the cross-sectional study were collected from seven different Family Health Centers located in the central Malatya districts of Yeşilyurt and Battalgazi between April-October 2017. The study population consisted of 1293 women with a postpartum period of 6 weeks to 6 months enrolled in Family Health Centers. When the power analysis was performed, the sample size was calculated as 5% error level, bi-directional significance level, 97% confidence interval, and 347 women with 80% power. The Personal Information Form, the International Physical Activity Questionnaire Short Form (IPAQ-SF), the SF-36 Quality of Life Assessment Scale and the Edinburgh Postpartum Depression Scale (EPDS) were used to collect data. In the analysis of the data, descriptive statistics (number, percentage, mean, standard deviation) as well as chi-square test, one way variance analysis and pearson correlation analysis were used. Result: The mean IPAQ-SF score of the women was 1960.6 ± 1456.7 MET-dk / week, 18.4% was low, 59.7% was middle and 21.9% had high level of physical activity. It was determined that SF-36 subscales had significant differences between physical activity levels, physical role, general health, social functioning, mental role and mental health point averages (p<0.05). It was also determined that there was a significant difference between EPDS point averages according to physical activity levels (p<0.05). In the correlation analysis, it was determined that there is a weak relationship in positive direction between the physical role, social function, mental role and mental health point averages from the IPAQ-SF and SF-36 subscales (respectively r=.161, r=.170, r=.131, r=.158); an important relationship in negative direction between the EPDS point averages (r= -0.266; p<0.05). Conclusion: Physical activity was found to have a positive effect on the quality of life and postpartum depression of women in postpartum period. Key Words: Physical Activity, Postpartum Depression, Postpartum Period, Quality of Life.