21. yüzyılın başlangıcında kentlerle ilgili yapılan araştırmaların odak noktasını yaşam kalitesi kavramı oluşturmaktadır. Kent üzerindeki yerleşim yerlerinin doğal ve yapay unsurların etkileşimi ile ortaya çıktığı öne sürülmüştür. Doğal ve yapay çevrenin yaşam kalitesi, yerleşim ve yapılaşmalardaki düzenin belirlenmesi için temel amaç haline gelmiştir. İstenilen düzenleme de planlama ile birlikte oluşmaktadır. Planlamanın temel amaçlarından biri olan yaşam kalitesinin iyileştirilmesi kanun ve yönetmenliklere bağlı olarak şekillenmektedir. Yaşam koşullarının uygun hale gelmesinde imar planları etkilidir. Yapılı çevrelerin düzenini oluşturacak imar planları belli bir hiyerarşiye göre oluşturulmakta, en alt kademedeki uygulama imar planı ile son halini almaktadır. 6360 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu'nun 2012 yılında kabulüyle birlikte, Malatya büyükşehir statüsüne geçmiştir. Malatya'nın merkez ilçelerinden biri olan Yeşilyurt'ta yeni yapılaşma nedeniyle nüfus yoğunluğu artmıştır. Bu çalışma kapsamında Yeşilyurt kent merkezinde Uygulama İmar Planı'nda yapılan değişikliklerin 2014 yılından 2021 yılına kadar olan kısmında kentin nüfusunun artması ve kentsel yerleşim alanlarının genişlemesi ile yaşam kalitesine olan etkisi araştırılmıştır. Ayrıca uygulama imar planlarında yapılan değişiklikler ile yaşam kalitesi arasındaki bağlantının kente nasıl bir etkisi olduğu değerlendirilmiştir. Kent düzenini belirleyen uygulama imar planları incelenerek, plan değişikliklerinin kentsel yaşam kalitesi göstergeleri ile etkileşimi sorgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: İmar Planı, Uygulama İmar Planı, Yaşam Kalitesi, Kentsel Yaşam Kalitesi Göstergeleri, Yeşilyurt, Malatya.
At the beginning of the 21st century, the focus of research on cities is the concept of quality of life. It has been suggested that the settlements on the city emerged with the interaction of natural and artificial elements. The quality of life of the natural and artificial environment has become the main objective for determining the order in settlements and buildings. The desired arrangement is formed together with the planning. Improving the quality of life, which is one of the main purposes of planning, is also shaped by laws and regulations. Development plans are effective in making living conditions suitable. The development plans that will create the order of the built environments have been created according to a certain hierarchy, and the implementation at the lowest level takes its final form with the development plan. With the adoption of the Metropolitan Municipality Law No. 6360 in 2012, Malatya became a metropolitan city. In Yeşilyurt, one of the central districts of Malatya, population density has increased due to new construction. Within the scope of this study, the effects of the changes made in the Implementation Zoning Plan in Yeşilyurt city center on the quality of life with the increase in the population of the city and the expansion of urban settlements in the part from 2014 to 2021 were investigated. In addition, the effect of the connection between the changes made in the implementation development plans and the quality of life on the city was investigated. By examining the implementation development plans that determine the urban order, the interaction of the plan changes with the urban quality of life indicators has been questioned. Keywords: Development Plan, Implementation Development Plan, Quality of Life, Urban Life Quality Indicators, Yeşilyurt, Malatya
