Teaching and learning beliefs of preservice science teachers from different grade levels1

Abstract

Öz Öğretmen adaylarının öğrenme sürecine yönelik anlayışları hep merak konusu olmuştur. Bu nedenle, bu konu üzerine birçok araştırma yapılmış ve bu araştırmalarda veri toplamak için farklı araçlar kullanılmıştır. Bu araçlardan biri de çizim tekniğidir. Bu teknik, kelimelerle ifade edilmesi zor olan birçok şeyi ifade etme imkânı sağladığından yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada da öğretmen adaylarının öğrenme sürecine yönelik düşüncelerini ortaya çıkarmak amacıyla “Bir Fen Öğretmeni Çiz Testi” (Draw-a-Science-Teacher-Test-DASTT) kullanılmıştır. Çizimlerin yorumlanması için ise Bir Bilim İnsanı Çiz Testi Kontrol Listesi (Draw-a-ScienceTeacher-Test Checklist- DASTT-C) kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini Fen Bilgisi Öğretmenliği lisans programında öğrenim gören toplam 134 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmanın hedefi doğrultusunda, öğretmen adaylarının, cinsiyet ve sınıf düzeylerinin fen eğitimi anlayışları üzerine anlamlı bir etkisinin olup olmadığı da incelenmiştir. Bulgular genel olarak fen bilimleri öğretmen adaylarının eğitim anlayışı olarak öğrenci ve öğretmen merkezli anlayışın arasında kaldıklarını göstermiştir. Ayrıca cinsiyet ve sınıf düzeyi olarak katılımcıların fen eğitimi anlayışları üzerinde istatistiksel anlamlı bir etkisinin olmadığı da ortaya konmuştur. Buna karşın son sınıf öğrencilerinin, öğretmeni, dersi sadece konuşarak işleyen rolünden, deney ya da etkinlik yapan rolüne yaklaştırdığı ve sınıf ortamında merkezi konumdan uzaklaştırdığı görülmüştür. Ayrıca son sınıf öğrencileri sınıfın fiziki düzenini arka arkaya dizilmiş sıralardansa U biçimli ya da grup çalışmalarının olduğu masalar şeklinde tasarlamışlardır. Anahtar Kelimeler: Fen öğretme ve öğrenme, öğretmen adayları, bir fen öğretmeni çiz testi