The ınvestigation of preservice teachers’ perception about science and scientist via metaphoric analysis

Abstract

Öz Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının “bilim” ve “bilim insanı” kavramlarına ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim desenine göre tasarlanan çalışmada, içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Veriler, 62 fen bilgisi, 45 sınıf öğretmeni olmak üzere toplam 107 öğretmen adayının “Bilim/Bilim İnsanı …… gibidir. Çünkü ……” ifadelerini tamamlamasıyla elde edilmiştir. Sonuçlarımıza göre, öğretmen adayları “Bilim” kavramı için 85, “bilim insanı” kavramı için 80 geçerli metafor üretmiştir. Öğretmen adaylarından elde edilen verilerde “bilim” kavramı için en çok “Kitap” (f=5), “bilim insanı” kavramı için ise “Güneş” (f=5) metaforu kullanılmıştır. Elde edilen metaforlar daha sonra ortak özellikleri ve benzerlikleri dikkate alınarak kategorileştirilmiş ve “bilim” kavramı için sekiz, “bilim insanı” kavramı için altı kategori elde edilmiştir. Öğretmen adayları “bilim” kavramını çoğunlukla “emek-çaba ve araştırmaya bağlı” (f=17) bir yapı, “bilim insanı” kavramını ise “araştıran, çabalayan, çalışkan bir kişi” (f=31) olarak görmektedir. Kavramsal kategoriler, öğretmen adaylarının cinsiyeti, sınıf düzeyleri ve bölüm türü bakımından da farklılaşmıştır. “Bilim” ve “bilim insanı” kavramlarına ilişkin oluşturulan metaforlar arasında olumsuz bir metafora rastlanmamıştır. Anahtar Kelimeler: Bilim, Bilim insanı, Metafor, Fen bilgisi öğretmeni adayı, Sınıf öğretmeni adayı