Sosyal ağlarda gizlilik kaygısının ölçülmesi: inönü üniversitesi öğrencilerine yönelik bir araştırma

Abstract

İletişim bilimleri alanında sosyal medya üzerine yapılan ampirik çalışmalar çeşitli (kimlik-gözetim ve tüketim toplumu-teknolojik determinizm-kamusal/özel alan- ağ toplumu-mahremiyet ve gizlilik vb.) kavramlar çerçevesinde incelenmektedir. Mahremiyet nesnesinde, özne olarak kullanılan gizlilik, araştırmamız açısından son derece önemlidir. Sosyal medyada gizlilik, sosyal ağ kullanıcılarının kişisel verilerini korumak veya kullanmak için genel bilgilerin yer aldığı bir ağ sözleşmesi olarak ifadelendirilmektedir. Demografik özellikler, öz kimlik, kullanılan ağlar, takip/takipçi sayısı, yasalara olan güven gibi etkenlerin, kullanıcıların “gizlilik” kaygılarının belirlemekte kullanılmaktadır. Bu amaçla hazırlanan sosyal medya gizlilik kaygısı ölçeğinde kullanıcıların hangi yoğunlukta sosyal medya gizliliği önemsediklerini ve sosyal ağ veri tabanı sağlayıcılarının gizlilik ilkeleri uygulanabilirlik düzeylerini ölçmek amacıyla İnönü Üniversitesi, İletişim fakültesinde 408 öğrenciye üzerinde çalışma yapılmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda; kadınlar, sosyal ağlarda çevrimiçi gizliliğe erkeklere göre daha fazla önem vermektedir. Katılımcıların sosyal medyayı kullanma süreleri ile sosyal medya gizlilik kaygısı ortalamalar arası farkları incelediğimizde ise öğrencilerin sosyal medyayı kullanım süreleri arttıkça gizlilik ayarlarına verdikleri öneminde azaldığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda sosyal medya ağlarını kullanan öğrencilerin arkadaş sayısı arttıkça sosyal medyada gizliliğe verdikleri öneminde azaldığı görülmüştür. Katılımcıların öz kimliklerini ifade etme endişesi yükseldikçe sosyal medyaya karşı oluşturulan gizlilik endişesinde algılanan güvenin azaldığı, riskin ise arttığı ortaya konulmuştur. Tüm sonuçlar çerçevesinde gençlerin gizliliğe ilişkin kaygılarının zayıf olduğu, gizliliğe verilen önem herhangi bir olumsuz durumla karşılaşınca ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Gizlilik, Sosyal Ağ, Kaygı