Bu çalışma kudret konusunda klasik kelamcıların görüşlerini, seçme hürriyeti bağlamında
incelemektedir. Bu çerçevede kudretin tanımı, mahiyeti, insan bedeninde sürekli bir şekilde
bulunup bulunmadığı konuları araştırılacaktır. Bugün dahi güncelliğini koruyan insanın
özgürlüğü meselesi, tarih boyunca tartışılan en önemli konulardan biridir. Tartışmanın
dayandığı kavramlardan biri de kudrettir. Eğer insan, eylemlerini tercih edecek iradeye sahip
olsa fakat bunu yapmaya gücü olmasa, onun gerçek anlamda özgür olduğu söylenemez. Bu
sebeple İslam kelamcıları kudretin insan bedeninde fiilden önce ve sonra bulunup
bulunmadığını incelemişlerdir. Mu’tezile bu gücün insan bedeninde canlı olduğu sürece
devamlı olduğunu savunmuştur. Eş’ariler insanın Allah’a rakip olacağı endişesini güderek
kudretin sürekli yeniden yaratıldığını söylemişlerdir. Mâturîdîler ise bir nevi bu iki görüşü
telif etmişlerdir. Bu konudaki temel endişenin Allah’ın mutlak otorite ve kudretine bir helal
gelmemesi ve insanın özgür ama sorumlu bir varlık olmasını muhafaza etmek olduğu
görülmektedir. Görünen en temel gerçeklik, kelam ekolleri büyük oranda insanın özgür
olduğunu, bir irade ve güce sahip olduğunu benimsemişlerdir.
Anahtar Kelimeler: İnsan, Kudret, Fiil, İrade, Özgürlük.
This study examines the opinions of the classical mutakallimuns on might in terms of freedom
of choice. The definition and nature of might, and whether it constantly exists within the
human body will be searched within this scope. Freedom of the human being, an up-to-date
issue even today, is one of the matters that has been debated through the history. Might is
one of the matters on which the argument is based. If the human has the will to choose his
actions, however, hasn't the power to do them, he can't be said to be really free. Thus,
Islamic theologians have searched whether the might exists within the human body before
or after the action. Mutazila argues that power is continuous within the human body as long
as he is alive. Fearing that the human would be a rival to Allah, Ash'arites state that might is
always created again and again. Mâturîdîans somewhat compiles these two views. The basic
worry in this issue is not to spoil the very authority and might of Allah, and to preserve the
human in as a free but responsible person. The fundamental truth seems to be that kalam
schools have adopted the idea that the human is to a large extent free, and has a will and
power.
Keywords: Human, Might, Action, Will,, Freedom
