Elektrik enerjisi tüketimi ekonomik gelişmenin ve sosyal refahın en önemli göstergelerinden birisidir. Dünya'da üretilen toplam elektrik enerjisinin yaklaşık % 23'ü hidroelektrik santrallerinden sağlanmaktadır. Hidroelektrik Santrallerin (HES); yakıt masraflarının bulunmaması, sistemin yük taleplerine ve frekans ayarlamasına kolaylıkla uyum göstermeleri ve çevresel zararlı etkilerinin oldukça az olması gibi faydaları vardır. Dolayısıyla bu tür santrallerin inşa edilerek işletmeye açılması, ülkemizin ekonomik ve stratejik menfaatleri açısından oldukça önemlidir. Bu çalışmada hidroelektrik santrallerde kullanılan türbinlerin çalışma esnasındaki titreşimlerin oluşum sebepleri ve sönümlemeleri hakkında incelemeler yapılmıştır. Kahramanmaraş Değirmenüstü Hidroelektrik Santralindeki Pelton türbinlerinin çalışması esnasında yataklarında meydana gelen mekanik titreşim ölçümleri yapılmıştır. Balanssızlık problemleri ve oluşum sebepleri tanımlanmıştır. Daha sonra gerekli analizler yapılarak bu titreşimlerin sönümlemesi için yöntemler önerilmiştir. Bu yöntemler sisteme uygulanıp verim analizi yapılmış ve elde edilen sonuçlara göre balans kalite derecesi tespit edilmiştir. Bu çalışmalar sonucunda elde edilen değerler başlangıç değerleri ile karşılaştırılarak verim analizleri yapılmıştır.
Electrical energy consumption is one of the most important indicators of economic development and social welfare. Hydroelectric power plants provide % 23 of total world electricity generation. Hydroelectric Power Plants (HEPPs) have many benefits such as the lack of fuel costs, less environmental pollution and they can easily adapt to adjust the frequency and system load demands. Therefore, building and operating of these types of power plants in our country is very important economically and strategically. In this study the reasons for the formation of vibrations during the study of water turbines used in HEPPs and how to attenuate them have been investigated. Vibration measurements on its journal bearings during the operating of Pelton turbines in Kahramanmaraş Değirmenüstü HEPPs were recorded. Unbalancing problems and its formation reasons have been identified. And then, using the required analysis methods, some new recommendations have been made for the attenuation of vibrations. Efficiency analysis has been made by applying these methods to the system and according to the results degree of balance quality has been determined. As a result of this study efficiency analysis has been performed by comparing the values obtained with the beginning values.
