Özet:
Türkiye'de ölümlerin en sık nedeni kalp damar hastalıkları olup, kalp hastalıklarının da başlıca nedeni ateroskleroza bağlı dolaşım bozukluğudur. Esnek yapıdaki damarlar zamanla yüksek kolesterol, beslenme alışkanlıkları, sigara, genetik veya başka faktörlerin etkisiyle hasar görmeye başlar. Hiperkolesterolemiyi, dolayısıyla da aterosklerozu önlemek için bu güne kadar pek çok madde üzerinde çalışmalar yapılmıştır. Son dönemde antioksidanların lipid profiline olan etkileri üzerine pek çok çalışma yapılmaktadır. Güçlü bir antioksidan olan melatoninin lipid profili üzerine etkilerini araştırmak amacıyla 18 adet rat 3 eşit gruba bölündü. 1. grup: kontrol grubu (n=6), 2. grup: şam opare grup (pinealektomi grubu) (n=6) ve 3. grup: tedavi grubu (n=6). 12 rata pinealektomi yapıldı ve pinealektominin etkilerinin ortaya çıkması için 2 ay beklendi. Daha sonra 6 rata 15 gün boyunca i.p. yoldan günde tek doz melatonin verildi. 15 günün sonunda tüm gruplardaki ratların kanlan alındıktan sonra sakrifiye edildiler. Alınan kanların serumu ayrıştırıldıktan sonra serumlar derin dondurucuda -70 °C saklandı. Serumlardan total kolesterol, HDL-K, LDL-K, VLDL-K, TRIG, E2, NO ve MDA düzeylerine bakıldı. Pinealektomi yapılması, kontrol gubuna göre, total kolesterol düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik yapmadı. Ancak HDL-K, VLDL-K ve TRIG düzeylerini düşürürken, LDL-K düzeyini yükseltti. Melatonin uygulanması sonucunda HDL-K, VLDL-K ve TRIG düzeyleri pinealektomi grubuna göre yükseldi, LDL-K düzeyi düştü, total kolesterol düzeyi ise değişmedi. Melatonin uygulamasının E2, NO ve MDA düzeylerini Px Grubuna göre istatistiksel anlamlı olarak düşürdüğü gözlendi. Sonuç olarak, melatonin uygulanmasının ratların lipid profili ve hücresel düzeydeki oksidatif hasar üzerine olumlu etkileri olduğunu gözlemledik.
