Abstract:
Özet
Alman ceza muhakemesi hukukunda 1970’li yıllardan bu yana, yargılamanın
hızlandırılması ve mahkemelerin iş yükünün azaltılması yönünde genel bir eğilim
bulunmaktadır. Bunun sonucunda, yeni ceza muhakemesi hukuku kurumları ortaya
çıkmıştır. Bu kurumlardan biri de uygulamada uzun süredir mahkemelerin rutuni haline
gelmiş olan, ancak 2009 yılında Alman Ceza Muhakemesi Kanunu §257c’de yapılan
düzenlemeyle yasal zemine kavuşan hüküm anlaşmasıdır. Türk ceza muhakemesi
hukukunda da yargılamayı hızlandırmak amacıyla, Ceza Muhakemesi Kanununda “seri
muhakeme usulü” (TCMK m.250) ve “basit yargılama usulü” (TCMK m.251) gibi yeni
kurumlar düzenlenerek, Ceza Muhakemesi Kanununa eklenmiştir. TCMK m.250’yi
yeniden düzenleyerek “seri muhakeme usulü” getiren 7188 sayılı Kanun’un 23.
maddesinin gerekçesinde: “maslahata uygunluk” ilkesinden daha geniş bir biçimde
istifade edilmeye başlanan Alman hukukunda, günümüzde Alman Ceza Usul Kanununun
257c maddesinde yer alan şekliyle “mahkeme ve muhakeme süjeleri arasında anlaşma”
adı altında, sanığın suçunu kabul etmesi durumunda uygulanan bir muhakeme usulü
bulunmaktadır”, şeklinde bir açıklamaya yer verilmiştir. Ayrıca seri muhakeme usulünün
düzenlenmesinde Almanya’nın modellendiğinden de söz edilmiştir. Bu nedenle hüküm
anlaşması kurumu dikkatimizi çekmiştir. Bu çalışmada, ceza muhakemesini hızlandırma
çabalarına katkı sağlamak amacıyla, AlCMK §257c’de düzenlenmiş olan “hüküm
anlaşması” kurumu incelenmiştir.
