İʻtizâr ve İstiʻtâf Şiiri –Cahiliye ve İslamî Dönem

Abstract

Özet: Duygu ve düşünceleri şiirle ifade etme bakımından Arapça mükemmel bir dildir. Bünyesinde topladığı onlarca kelime ile büyük bir ifade gücüne sahiptir. Arap şiirinin sahip olduğu tema zenginliği de buna ilave edildiğinde Arapların şiirde bu derece başarılı olmalarının sebebi ortaya çıkar. İʻtizâr ve istiʻtâf teması da bu zengin edebiyatın bir parçasını oluşturmuştur. Bir hükümdar, emir ya da toplumda ileri gelen birisi hakkında söylemiş olduğu hicivden veyahut siyasî ayaklanma ve benzeri nedenlerden dolayı suç işleyip hapse düşen veya sürgün edilen pek çok şair, kendini affettirmek için duyduğu pişmanlığı ve nedameti dile getiren iʻtizâr ve istiʻtâf şiiri yazmıştır. Arap edebiyatı tarihinin her döneminde iʻtizâr ve istiʻtâf şiirinin örnekleri ile karşılaşmak mümkündür. Bu çalışmada klasik Arap şiirinin en eski konularından birisi olan iʻtizâr ve istiʻtâf şiiri ele alınmış‐ tır. İʻtizâr ve istiʻtâf şiirleri hakkında genel bir bilgi verildikten sonra Cahiliye ve İslâmî Dönemde iʻtizâr ve istiʻtâf şiiri kaleme alan şairlerin şiirleri ile bu şiiri söylemelerine sebep olan olaylar aktarılmıştır. Anahtar Kelimeler: Arapça, Şiir, Cahiliye, İslâmî, İʻtizâr, İstiʻtâf. Abstract: Arabic language is a perfect medium for expressing thoughts and feelings. It has a powerful articulation with lots of words included in it. Arabs’ success in poetry can be understood looking at both this and its richness in themes. Theme of iʻtizār and istiʻtāf constitutes a part of this immense literature. Many poets whom are imprisoned or exiled due to their satiric poems against a ruler or a notable person, or a political uprising and so on, wrote iʻtizār and istiʻtāf poems to express their regret in order to be forgiven. It is possible to see examples of iʻtizār and istiʻtāf poems in each period of the history of the Arab literature.