TÜRKİYE’DE FAKTORİNG İŞLEMLERİ VE FAKTÖR ŞİRKETLERİNİN YAPISAL SORUNLARINI BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Abstract

Öz:Faktoring işlemleri dünya finansal piyasalarında 19 yy dan itibaren görülmeye başlanmıştır. Ülkemizde Faktoring işlemleri ise 1990 yıllardan itibaren başlanmıştır. Diğer ülkelere göre uygulamaların yeni olması beraberinde çeşitli sorunların yaşanmasına neden olmaktadır. Türkiye’de1990 yıllardan sonra faktör şirketleri, kontrolsüz bir şekilde sayıları hızla artmıştır. Bu kontrolsüz artış ve 1995 yılında yaşanan finansal kriz faktör şirketlerinin çeşitli sorunlarla karşı karşıya bırakmıştır. Yaşanan sorunlar ülkemizdeki faktöring işlemlerinin gelişmesini ve finansal piyasaların regüle edilmesinde önemli bir sorun haline gelmiştir. Çalışmamızın evreni, başbakanlık hazine müsteşarlığı ile girişilen temas sonucu elde edilen bilgiler ışığında belirlenmiştir. Bu kapsamda BMM kayıtlı 31 Aralık 1996 tarihi itibarı ile 58 faktör şirketini kapsamaktadır. Faktör şirketlerinin Ankara ve İstanbul’da faaliyet göstermeleri nedeni ile 26 tane anket tepe yöneticileri ile bire bir görüşme ile 32 anket ise posta yolu ile faktör şirketlerine gönderilmiş ve telefon ile görüşülerek haberdar edilmiştir. Posta yolu ile gönderilen bütün anketler doldurularak tarafımıza ulaştırılmıştır. Çalışmamız, yaşanan bu sorunları tespit etmek ve çözüm önerileri sunma ayrıca, faktöring piyasasına ilişkin yasal düzenlemelerin oluşturulmasına, piyasada faaliyette bulunan şirketlerin işlevlerini daha uygun şartlarda yerine getirmesine ve giderek piyasanın daha sağlıklı bir yapıya kavuşup gelişmesine ışık tutmak temel amacını oluşturmaktadır. Çalışmamızda ülkemizde faktöring işlemlerine ilişkin yaşanan çeşitli sorunlar tespit edilerek çözüm önerileri sunulmuştur. Çalışmanın verileri incelendiğinde ülkemizde faaliyet gösteren faktör şirketlerinin büyük bir oranda nitelik olarak yetersiz oldukları, bu yetersizliğin temel nedeni olarak da nitelikli personel bulmada yaşanan sorunları gerekçe göstermişlerdir.