Pakistan medreselerine model olarak imam-hatip okulları: Karşılaştırmalı bir değerlendirme

Abstract

Bu makalede Türkiye’nin İmam Hatip okullarının Pakistan medrese eğitim sistemiyle karşılaştırılıp,

bu ülkede uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada görüşme, katılımlı

gözlem ve doküman analizi yoluyla yapılan nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Aynı zamanda

araştırma konusu gereği bir karşılaştırmalı eğitim çalışmasıdır. İmam Hatip modeli İslam eğitim geleneğinin

Selçuklu-Osmanlı-Türkiye çizgisinde geldiği noktayı temsil etmektedir. Bu modelin zihni temellerini

“gelenek” ile “modern” referanslar arasında bir uyum bulma çabası oluşturmaktadır. Bu okullar

sahip olduğu özellikler sayesinde özellikle 11 Eylül sonrasında başta Pakistan olmak üzere pek çok

Müslüman ülkeye model olarak gösterilmektedir. 11 Eylül terör saldırılarından sonra küresel güvenliğin

ve istikrarın önemli bir konusu haline gelen ve şiddet söylemli iddialara maruz kalan Pakistan

medreseleri Hint altkıtası İslam eğitim geleneğinin bir parçasıdır. Bu kurumlar devletin herhangi bir

etkisinden bağımsız olarak ülkedeki çeşitli İslami gruplar tarafından açılan ve yürütülen genel eğitim

sisteminin yanında paralel bir eğitim sistemidir. Her iki ülkeye ait temel farklılıklarla birlikte bu kurumların

İmam Hatip okullarıyla aralarında yönetimsel ve eğitim sürecine ilişkin pek çok konuda

farklılıklar vardır. Bu nedenle İmam Hatip modelinin bütün özelliklerinin bir blok olarak alınıp Pakistan’a

taşınması uygulanabilir gözükmemektedir. Bunun yerine öncelikle müfredat, eğitim anlayışı,

yaklaşımı, materyali, yöntem ve teknikleri gibi konularda tecrübe aktarımı daha yararlı olacaktır.