Çalışmamızda majör ürolojik (epispadiyas, hipospadiyas) ameliyat geçiren çocuklarda tek doz olarak epidural
aralıktan yapılan morfin ile tramadolün peroperatif hemodinamik etkisi, postoperatif analjezik etkinliği ve yan
etkileri karşılaştırıldı.
Majör ürolojik ameliyat geçiren yaşları 3 ile 14 yıl arasında değişen toplam 40 çocuk çalışma kapsamına alındı.
Entübasyonu takiben, lateral dekübitüs pozisyonu verildi. Bu pozisyonda epidural iğneyle epidural bölgeye
Morfin (M) grubuna 0.1 mg/kg morfin 0.2 mL/kg serum fizyolojik içinde, Tramadol (T) grubuna ise 2 mg/kg
tramadol 0.2 mL/kg serum fizyolojik içinde tek doz olarak verildi. Postoperatif dönemde 24 saat süresince kalp
atım hızı (KAH), sistolik arter basıncı (SAB), solunum sayısı, ağrı skorları ve sedasyon düzeyi izlendi. Yüz skoru
≥3 yetersiz analjezi olarak kabul edilerek, 20 mg/kg parasetamol suppozituar ile tedavi edildi. İlk analjezik
gereksinim zamanı kaydedildi. Sedasyon düzeyi; four-point sedasyon skorlaması ile 0-3 arasında puan verilerek
değerlendirildi.
Postoperatif dönemde, ağrı skorları, analjezik ihtiyaçları açısından gruplar arasında anlamlı bir fark gözlenmedi.
Morfin grubunda bulantı, kusma, allerjik döküntü, sedasyon skorları ve solunum depresyonu, tramadol grubuna
nazaran anlamlı fazla idi.
Pediyatrik girişimlerde daha sıklıkla genel anestezi uygulanmasına rağmen, rejyonel anestezi, hem intraoperatif
hem de postoperatif dönemde uygulanabilmekte, postoperatif dönemde solunum merkezlerinde depresyon
yapmaksızın etkin analjezi ve erken mobilizasyon sağlanmaktadır.Epidural verilen morfin, tramadol’e nazaran
daha fazla yan etkileri gözlendiğinden ağrı skorları arasında anlamlı fark olmadığı için tramadol‘ün güvenle
kullanılabileceğini düşünüyoruz.
In this study peroperative hemodynamic effects, postoperative analgesic effects and side effects of single dosage
epidural application of tramadole and morphine were compared in children operated on for urological
conditions.
Fourty children aged between 3-14 operated on for urological conditions were included in the study. Following
intubation, lateral decubitis position were instuted. In this position single dosages of 0.1 mg/kg morphine in 0.2
ml/kg isotonic saline solution to the Morphine group and 2 mg/kg tramadole in 0.2 ml/kg isotonic saline
solution to Tramadole group was given to epidural space with an epidural syringe. During the post-operative 24
hours heart rate, systolic blood pressure, respiration rate, pain score and sedation level of the patients were
followed up. Patients having 3 or less visual analogous score were accepted to have inadequate analgesia and
treated with application of 20 mg/kg paracetamol supposituary. First analgesia requiring time was noted. Sedation
level was evaluated by four-point sedation scorring between 0-3.
In the post-operative period, pain scores, analgesic requirement rates were also similar in both groups. Nausia
and vomitting, allergic rash, sedation score and respiratory depression were high in morphine group compared to
tramadol group.
Although general anesthesia is more oftenly applicated in pediatric interventions, regional anesthesia can also be
applicated both intra and post-operatively offering adequate analgesia and early mobilization without causing
respiratory depression in the post-operative period. We conclude that tramadole can safely be used epidurally as it
has less side effects with the same efficacy as compared to the epidural usage of morphine.