Mevlâna celâleddin rûmi’de din ve yabancılaşma

Abstract

Sosyolojinin önemli konularından biri olan yabancılaşma, modern toplumlarda farklı düzeylerde tartışılmaya devam etmektedir. Bu makale, yabancılaşma konusunu din ile ilişkileri içinde Mevlâna Celâleddin Rûmi'nin eserleri çerçevesinde analiz etmeye odaklanmıştır. Öncelikle belirtilmelidir ki, Mevlâna'da yabancılaşma, “kendine yabancılaşma” çerçevesinde insan odaklı olarak sorunsallaştırıl-mıştır. İnsanın aslına rücu etmesi, yabancılaşmanın aşıldığı nokta olarak belirir. İnsanın “aslı”ndan koparak dünyaya gelişinin ardından, aslı ile bağını zayıflatan her unsur, Mevlâna'ya göre yabancılaşma-nın bir göstergesidir. Mevlâna “aşk” ve “Tanrı” odaklı bir anlayışla bu yabancılaşmayı aşmaya çalışır. Bu bağlamda genelde din, özelde vahdet-i vücut anlayışı, yabancılaşmayı telafi edici bir işlev görmektedir. Dolayısıyla din, insan doğasına uygun, ileri uçlara sıçrayış imkânı vermektedir.

Religion and Alienation in Mawlana Jalal Al Din Rûmi- Alienation, as one of the important subjects in sociology, has been discussed in different levels in modern societies. This article focuses to analyze the subject of alienation and its relationship with religion within Mawlana Jalal Al Din Rûmi's works. First, it must be made clear that alienation is appeared as a problem and it focuses on human being. Human will transcend alienation if he/she reverts to the original. Human comes to this world by clearing off the original. Everything which breaks off his/her connection with God is an indicator of alienation according to Rûmi. Mawlana tries to transcend this alienation with an understanding of religion centered “love” and “God.” In this context, religion in general, Vahdat al-Vucut in particular is an important component for understanding alienation in Rûmi.