Taberî’nin kur’an anlayışı ve te’vil tercihleri

Abstract

Taberî’nin Kur’an anlayışı muhatap ve dil merkezli bir anlayıştır. Ona göre hidayet ve yol göster-mek amacıyla inen Kur’an, muhatabını ve onun dilini her bakımdan esas almıştır. Bunun içindir ki Kur’an’ın ilk muhatapları olan Hicaz Arapları, Kur’an’ı anlamada herhangi bir güçlükle karşılaşmamış-lardır. Taberî’nin bu anlayışı, onun tefsirine dolayısıyla da te’vil tercihlerine tam olarak yansımıştır. Onun, menkul bilgiye dayalı olarak yaptığı tercih sayısı, dil ve usûl bilgilerine bağlı olarak yaptığı tercih-lerin yüzde onundan daha azdır. Bu oran, Taberî tefsiri hakkında yapılan ‘rivâyet tefsiri’ değerlendirme-sinin yerinde bir değerlendirme olmadığını ortaya koymaktadır. Binaenaleyh eğer Taberî tefsiri rivâyet ve dirâyet tefsir kategorilerinden birine dâhil edilecekse, dirâyet tefsirleri içinde mütalaa edilmesi daha uygun olur.

Ibn Jarîr Al Tabari’s Understanding Quran and His Preferences in Interpretation- Tabari’s understanding of Quran is language centered and based on the people Quran’s addressed and spoken to. According to him, the Quran that came for leading and guiding based on the language of its collocu-tors. That is why the Hejaz Arabs, who are first collocutors of Quran, did not encounter any difficulty in understanding it. Tabari’s commentary is the product of an understanding and interpretation of the Quran, which is centered on language and the audience it addresses. Tabari’s preferences in interpreta-tion based on traditional knowledge are less than ten percent compared to his preferences based on language and methodology. This ratio refutes the prevailing assertion that Tabari’s commentary and interpretation based primarily on tradition, and in fact supports the notion that his commentary is inference based.