BİPOLAR BOZUKLUK TANILI HASTALARIN MANİ VE REMİSYON DÖNEMLERİNDEKİ SERUM BDNF, S100B DÜZEYLERİNİN SAĞLIKLI GÖNÜLLÜLERLE KARŞILAŞTIRILMASI VE SONUÇLARIN NÖROPSİKOLOJİK TESTLERLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Bipolar Bozukluk Tanılı Hastaların Mani ve Remisyon Dönemlerindeki Serum BDNF, S100B Düzeylerinin Sağlıklı Gönüllülerle Karşılaştırılması ve Sonuçların Nöropsikolojik Testlerle Değerlendirilmesi Amaç: Çalışmamızda bipolar bozukluk tanılı hastaların mani ve remisyon dönemlerindeki serum BDNF, S100B düzeylerini sağlıklı gönüllülerle karşılaştırarak ve sonuçları nöropsikolojik testlerle değerlendirerek, literatüre olası patofizyoloji ve biyomarker olarak takipte kullanımı açısından literatüre katkı sağlanmayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya DSM 5 tanı kriterlerine göre bipolar bozukluk tanısı almış olan 18-65 yaş arası 25 hasta (atak – remisyon dönemi) 25 sağlıklı gönüllü dahil edildi. Hekim tarafından hasta ve sağlıklı kontrol grubundan sosyodemografik veri formu dolduruldu. Hastaların tedavi öncesi ve sonrası serum BDNF ve S100B düzeyleri için kan örneği alındı. Yine tedavi öncesi ve sonrası YMDÖ (Young Mani Değerlendirme Ölçeği), HDDÖ(Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği), GDÖ (Global Değerlendirme Ölçeği)ölçekleri uygulandı. Nöropsikolojik test olarak Stroop ve Sayı Dizini Testleri uygulandı. Bulgular: Hasta grubunda bulunanların atak BDNF (Beyin Kaynaklı Nörotrofik Faktör) ve atak S100B değeri kontrol grubundan anlamlı şekilde düşük bulundu. Atak sırasındaki BDNF düzeyi remisyon sırasındaki düzeyinden anlamlı şekilde düşük bulundu. BDNF değeri ile S100b değeri arasında pozitif yönde anlamlı bir korelasyon görülmüştür. Hasta grubunda bulunanların Stroop 1, Stroop 2, Stroop 4, Stroop 4 hata sayısı, Stroop 4 spontan düzeltme ve Stroop 4 süre farkı kontrol grubundan anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur. Hasta grubunun Stroop 4 süresinde bozulma oranı kontrol grubunun oranından anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur. Sonuçlar: Çalışmamızda sadece BDNF düzeylerinin atak ve remisyon döneminde anlamlı olarak yükselme eğiliminde olduğunu gösterdi. BDNF düzeyleri, bipolar bozukluk fizyopatolojisi ile doğrudan değil dolaylı olarak ilişkili ya da manik atağa özgü değil genel olarak atak belirteci de olabilir. Bu sebeple böyle bir tespitte bulunabilmek için daha ayrıntılı ve uzun süreli ve aynı hasta grubunun farklı ataklarını da içeren çalışmalara gerek vardır. Bugüne kadar elde edilen sonuçlar, henüz bu konularda kesin bir değerlendirme yapmaya imkan vermemektedir. Çalışmamızda BDNF ve S100B düzeylerinin genel olarak aynı yönlü hareket ettiğini ve bu duruma nörotrofik/nöroprotektif etkilerinin aracılık ettiğini düşünmekteyiz. Ayrıca serum BDNF ve S100B düzeyleri ile bilişsel iyilik hali arasında pozitif korelasyon olduğunu saptadık. Anahtar Kelime: bipolar bozukluk, BDNF, S100B, nöropsikolojik test