Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ekolojik okuryazarlığa ilişkin farkındalık düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma ile Sosyal Bilgiler branşında lisans eğitimi alan öğretmen adaylarının ekolojik okuryazarlığa ilişkin farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının ekolojik okuryazarlıkları, cinsiyet, bulunulan sınıf ve devam edilen üniversitenin bulunduğu il ile yaşanılan yerleşim birimi değişkenleri açısından değerlendirilip anlamlı farkların oluşup oluşmadığı incelenmiştir. İnsanın dünya üzerindeki varlığının devamı için doğa ve çevresi ile uyum içinde yaşaması esastır. Buda ancak doğanın koyduğu kurallara uygun ve sürdürülebilir bir yaşam tarzı ile mümkündür. İnsanın doğası ile sürdürülebilir bir yaşam kurmasının yolu eğitimden geçmektedir. Bu konudaki en büyük sorumluluk öncelikle kişinin kendisine, çevresine ve ailesine düşmektedir. Ek olarak hayatının büyük bölümü eğitim ortamlarında geçen yeni neslin çevre bilinci kazanması sürecinde, öğretmenlerimiz çok önemli sorumluluklar yüklenmektedir. Dolayısıyla öğretmenlerin yüklendikleri sorumluluk gereği üniversitede aldıkları eğitim ve konu ile ilgili takındıkları tutumlar da büyük öneme haizdir. Öğretmenlik eğitiminin devam ettiği süreçte bu durumun tespiti, yapılacakların ortaya çıkarılması ve farkındalık düzeyinin artırılması adına bu türden çalışmaların yapılması ve sayısal olarak artırılması gerekmektedir. Çalışmada nicel araştırma yöntemi ve betimsel desen kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Türkiye'de öğrenim gören Sosyal Bilgiler öğretmen adayları oluşturmuştur. Araştırmada, "Ekolojik Okuryazarlık Ölçeği" kullanılmıştır. Çalışma sürecinde elde edilen verilerin analizi ve yapılan değerlendirmelerle Sosyal Bilgiler branşında eğitim alan aday öğretmenlerin ekolojik okuryazarlığa ilişkin farkındalık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından farklılık gösterip göstermediği belirlenmiştir.

With this study, it was aimed to determine the awareness levels of pre-service teachers who received undergraduate education in the branch of Social Studies about ecological literacy. In the study, the ecological literacy of the Social Studies teacher candidates was evaluated in terms of gender, class, the province where the university attended and the place of residence were evaluated and whether there were any significant differences. It is essential for man to live in harmony with nature and his environment for the continuation of his existence on earth. This is only possible with a sustainable lifestyle in accordance with the rules set by nature. The way to establish a sustainable life with human nature is through education. The greatest responsibility in this matter falls primarily on the person himself, his environment and his family. In addition, our teachers take on very important responsibilities in the process of gaining environmental awareness of the new generation, who spend most of their lives in educational environments. Therefore, due to the responsibilities of teachers, the education they receive at the university and the attitudes they take on the subject are also of great importance. In the process of continuing teacher education, it is necessary to carry out such studies and increase them numerically in order to determine this situation, to reveal what to do and to increase the level of awareness. Quantitative research method and descriptive design were used in the study. The population of the study consisted of Social Studies teacher candidates studying in Turkey in the 2022-2023 academic year. In the research, "Ecological Literacy Scale" was used. With the analysis of the data obtained during the study and the evaluations made, it was determined whether the awareness levels of the novice teachers studying in the branch of Social Studies differ in terms of various variables.